Aller au contenu

blame

Èn årtike di Wiccionaire.
Dobès rfondowes
blame flame

Etimolodjeye

[candjî]

Tayon-bodje latén « flamma » avou on ridaedje F/B (minme sinse), motoit d'el Tayon-bodje tîxhon « *blasā », lu-minme do vî vî tîxhon *blasǭ pa l'voye do vî walon °blasiner, °blasmer (Aug. Scheler).

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
blame blames

blame femrin

  1. (fizike) çou ki mousse foû d’ on bwès ou d’ ene ôte sacwè ki broûle bén a l’ air.
    • On prindeut ene pîce (di tchå) do tchvå k’ aveut tcheyou, on l’ meteut å dbout d’ on baston et on l’ tchåfeve al blame. Lambert-Joseph-Louis Lambillion (fråze rifondowe).
  2. (imådjreçmint) foice divintrinne.
    • Cwand dji sintirè discrexhe li blame
      Ki doet tchåfer mes dierins djoûs
      Dji rschandirè on dierin côp
      Mi vî coir d’ ome ashî sol xhame. Jean Guillaume (fråze rifondowe).

Ratourneures

[candjî]
  1. piede li blame sacrêye : ni pus si dner tant k’ on pout po ene boune cåze.
    • Mins dj’ a ene miete pierdou l’ blame sacrêye, copurade po l’ cåzaedje e walon a mes efants.

Parintaedje

[candjî]

Mots d’ aplacaedje

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
rodje loumire ki vént foû d’ on feu

Codjowas

[candjî]

blame

  1. indicatif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « blamer ».
    • Dins les ouys di m’ mame
      Gn a djourmåy ene sacwè ki blame. François Nyns, ratournant Arno dins Lès-oûy di m’ mame [« Les yeux de ma mère »] (fråze rifondowe).
  2. suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « blamer ».
  3. kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece, do viebe « blamer ».