Rawete:Codjowaedje do walon/ramoussî
Codjowaedje do viebe ramoussî
Viebe del deujhinme troke
avou candjmint SS ⇨ S divant ene cossoune.
| Môdes sins djin | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| Infinitif | ramoussî | aveur/awè ramoussî |
| Djerondif | e/tot ramoussant | e-z/tot-z åyant ramoussî |
| Pårticipe | ramoussant | ramoussî ramousseye (femrin) |
| Indicatif | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Ripassé prezint | |
| dji (dj’) | ramousse | a ramoussî |
| ti/to (t’) | ramousses | as ramoussî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | ramousse | a ramoussî |
| nos/dji (ns/dj’) | ramoussans | avans ramoussî |
| vos (vs) | ramoussîz | av(oz) ramoussî |
| i/ele (il/elle) | ramoussèt ramousnut |
ont ramoussî |
| Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
| dji (dj’) | ramoussive | aveu ramoussî |
| ti/to (t’) | ramoussives | aveus ramoussî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | ramoussive | aveut ramoussî |
| nos/dji (ns/dj’) | ramousséns | avéns ramoussî |
| vos (vs) | ramoussîz | avîz ramoussî |
| i/ele (il/elle) | ramoussént | avént ramoussî |
| Erirece | Ripassé erirece | |
| dji (dj’) | ramoussa | ava ramoussî ouri ramoussî |
| ti/to (t’) | ramoussas | avas ramoussî ouris ramoussî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | ramoussa | ava ramoussî ourit ramoussî |
| nos/dji (ns/dj’) | ramoussîs | avîs ramoussî |
| vos (vs) | ramoussîz | avîz ramoussî |
| i/ele (il/elle) | ramoussît | avît ramoussî |
| Futur | Ripassé futurrece | |
| dji (dj’) | ramousrè | årè ramoussî |
| ti/to (t’) | ramousrès | årès ramoussî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | ramousrè | årè ramoussî |
| nos/dji (ns/dj’) | ramousrans | årans ramoussî |
| vos (vs) | ramousroz | åroz ramoussî |
| i/ele (il/elle) | ramousront | åront ramoussî |
| Suddjonctif | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| ki dji (dj’) | ramousse | åye ramoussî |
| ki ti/to (t’) | ramousses | åyes ramoussî |
| k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | ramousse | åye ramoussî |
| ki nos/dji (ns/dj’) | ramoussanxhe | åyanxhe ramoussî |
| ki vos (vs) | ramoussîxhe | åyoxhe ramoussî |
| k’ i/ele (il/elle) | ramoussexhe ramousnuxhe |
åyexhe ramoussî euxhnuxhe ramoussî |
| Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
| ki dji (dj’) | ramoussaxhe | euxhe ramoussî |
| ki ti/to (t’) | ramoussaxhes | euxhes ramoussî |
| k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | ramoussaxhe | euxhe ramoussî |
| ki nos/dji (ns/dj’) | ramoussénxhe | euxhénxhe ramoussî |
| ki vos (vs) | ramoussîxhe | euxhîxhe ramoussî |
| k’ i/ele (il/elle) | ramoussénxhe | euxhénxhe ramoussî |
| Condicioneu | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| dji (dj’) | ramousreu | åreu ramoussî |
| ti/to (t’) | ramousreus | åreus ramoussî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | ramousreut | åreut ramoussî |
| nos/dji (ns/dj’) | ramousréns | åréns ramoussî |
| vos (vs) | ramousrîz | årîz ramoussî |
| i/ele (il/elle) | ramousrént | årént ramoussî |
| Kimandeu | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| ramousse | åye ramoussî | |
| ramoussans | åyanxhe ramoussî | |
| ramoussîz | åyoxhe ramoussî | |
Notule d’ esplikêyes :
- li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
- les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
- li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
- dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
- el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
- dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
- dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.