médyî : Diferince etur modêyes

Èn årtike di Wiccionaire.
Contenu supprimé Contenu ajouté
m åtchetes
m cawco-yî -> dcaw|yî|v|wa
Roye 1: Roye 1:
{{RAwa}}
{{RAwa}}
== {{L|wa}} ==
== {{L|wa}} ==


=== {{H|etimolodjeye}} ===
=== {{H|etimolodjeye}} ===
{{Bdj}} «[[méde]]» {{cawco-yî}}.
{{Bdj|méde}} {{dcaw||v|wa}}.


=== {{H|Pr}} ===
=== {{H|Pr}} ===
* {{WAFE}}
* {{WAFE}}
** {{prcoi}} {{AFE|me.'djiː|me.'dje|me.'dji|me.'djɛ|me.'diː|me.'di|miː.'di}}
** {{prcoi}} {{AFE|me.'djiː|me.'dje|me.'dji|me.'djɛ|me.'diː|me.'di|miː.'di}}
** {{pzc}} {{AFE|me.'djiː}}
** {{pzc}} {{AFE|me.'djiː}}
* {{Ric|mé·dyî}}
* {{Ric|mé·dyî}}


=== {{H|Vi|wa}} ===
=== {{H|Vi|wa}} ===
{{-cotcher-|méd}}
{{-cotcher-|méd}}
{{~}}
{{~}}
# {{vc}} sognî (ene maladeye, on malåde, ene plåye).
# {{vc}} sognî (ene maladeye, on malåde, ene plåye).
#* On lyi a {{~}} s' må {{s-rif|G215}}
#* On lyi a {{~}} s' må {{s-rif|G215}}
Roye 22: Roye 22:
# ({{vndc}}) aidî a [[riweri]].
# ({{vndc}}) aidî a [[riweri]].
#* Cwand on-z a des mås d' estoumak, li camamele {{~|médeye}} {{s-rif|G215}}
#* Cwand on-z a des mås d' estoumak, li camamele {{~|médeye}} {{s-rif|G215}}
#* C' est ene sacwè ki '''médeye''' {{s-rif|E213}}
#* C' est ene sacwè ki {{~|médeye}} {{s-rif|E213}}
#* Li plåye mi schôpeye : c' est l' ôlmint ki cmince a {{~}} {{s-rif|E34}}
#* Li plåye mi schôpeye : c' est l' ôlmint ki cmince a {{~}} {{s-rif|E34}}
# ({{vcnd}}) «[[a]]» : mete des rmédes (so).
# ({{vcnd}}) «[[a]]» : mete des rmédes (so).
Roye 30: Roye 30:


==== {{H|Pa}} ====
==== {{H|Pa}} ====
* [[médiaedje]], [[médieu]], [[médyince]], [[médyinne]], [[médiåjhe]],
* [[médiaedje]], [[médieu]], [[médyince]], [[médyinne]], [[médiåjhe]],
* [[rimédyî]]
* [[rimédyî]]
* {{Lka-pa|méde}}
* {{Lka-pa|méde}}
Roye 48: Roye 48:
| médyî = C99 S117, G215 p. 335, FR13 a "soigner"
| médyî = C99 S117, G215 p. 335, FR13 a "soigner"
| médier = S17 p. 185, S117, G215 p. 335
| médier = S17 p. 185, S117, G215 p. 335
| médiè = S117, G215 p. 335
| médiè = S117, G215 p. 335
| [[médî]] (3inme sôre : médièdje, dji médeye) = E1, E34, C99, G215 p. 335
| [[médî]] (3inme sôre : médièdje, dji médeye) = E1, E34, C99, G215 p. 335
| [[médî]] (2inme sôre : ça méde) = E213
| [[médî]] (2inme sôre : ça méde) = E213
| [[médi]] (4inme sôre : médihèdje, médishadge) = E21, E165 p. 56, E200, E212, G215 p. 335
| [[médi]] (4inme sôre : médihèdje, médishadge) = E21, E165 p. 56, E200, E212, G215 p. 335
| [[médi]] (3inme sôre : médiadje) = C1, C99, G215 p. 335
| [[médi]] (3inme sôre : médiadje) = C1, C99, G215 p. 335
| mîdi = G215 p. 335
| mîdi = G215 p. 335
|- = E145
|- = E145
}}
}}


==== {{H|Ra}} ====
==== {{H|Ra}} ====
{{ratour|± sognî on malåde
{{ratour|± sognî on malåde
|fr= {{t+|fr|traiter}}, {{t+|fr|soigner}}, {{t+|fr|médicamenter}}
|fr= {{t+|fr|traiter}}, {{t+|fr|soigner}}, {{t+|fr|médicamenter}}
|en= to {{t+|en|treat}}, to {{t+|en|cure}}
|en= to {{t+|en|treat}}, to {{t+|en|cure}}
|
|
}}
}}
{{ratour|± sognî on må
{{ratour|± sognî on må
|fr= {{t+|fr|traiter}}, {{t+|fr|soigner}}, {{t+|fr|soulager}}
|fr= {{t+|fr|traiter}}, {{t+|fr|soigner}}, {{t+|fr|soulager}}
|
|
}}
}}
{{ratour|± sognî ene plåye
{{ratour|± sognî ene plåye
|fr= {{t+|fr|traiter}}, {{t+|fr|panser}}, {{t+|fr|donner des soins}} ''(à)''
|fr= {{t+|fr|traiter}}, {{t+|fr|panser}}, {{t+|fr|donner des soins}} ''(à)''
|
|
}}
}}
{{ratour|± fé baxhî on må, ene poenne
{{ratour|± fé baxhî on må, ene poenne
|fr= {{t+|fr|remédier}} ''(à)''
|fr= {{t+|fr|remédier}} ''(à)''
|
|
}}
}}



Modêye do 1 awousse 2019 à 17:19

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Bodje « méde » avou l’ dobe cawete « -yî » des viebes.

Prononçaedje

Viebe

Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) médeye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) médyîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) médians
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) médeynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) médeyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) médyive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) médeye
pårt. erirece (dj’ a, vos av) médyî
Ôtes codjowaedjes come tcheryî

médyî

  1. (viebe å coplemint) sognî (ene maladeye, on malåde, ene plåye).
  2. ((v. å nén dit coplemint)) aidî a riweri.
    • Cwand on-z a des mås d' estoumak, li camamele médeye ALW 15 sol medcene (fråze rifondowe).
    • C' est ene sacwè ki médeye Motî del Hesbaye (fråze rifondowe).
    • Li plåye mi schôpeye : c' est l' ôlmint ki cmince a médyî Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
  3. ((v. å coplemint nén direk)) «a» : mete des rmédes (so).
    • Vola ût djoûs ki dj' médeye a m' djambe Motî Toussaint (fråze rifondowe).
  4. ((v. å coplemint nén direk)) «a» : trover on rméde a.
    • Li måleur est fwait, dji n' î såreu rén médyî Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).

Parintaedje

Sinonimeye

Sipårdaedje do mot

w. do Mitan, Basse Årdene, w. do Levant

Ortografeyes

  • médi (4inme sôre : médihèdje) : E212 ([[:oldwikisource:fr:Dictionnaire wallon-françois (Villers)/médi (4inme sôre : médihèdje)|lére]])
  • médi (4inme sôre : médihèdje, médishadge) : E212 ([[:oldwikisource:fr:Dictionnaire wallon-françois (Villers)/médi (4inme sôre : médihèdje, médishadge)|lére]])
  • médî (3inme sôre : nos médians) : E203 ([[:oldwikisource:fr:Dictionnaire liégeois-français (Forir)/médî (3inme sôre : nos médians)|lére]])
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
  • médyî : FR13 a "soigner"
Li mot n’ est nén dins : E145

Ratournaedjes

± sognî on malåde
± sognî on må
± sognî ene plåye
± fé baxhî on må, ene poenne

Pårticipe erirece

singulî pluriyal
omrin médyî médyîs
femrin médieye médieyes

médyî omrin

  1. Pårticipe erirece omrin do viebe "médyî", ki pout esse eployî come addjectif et come sustantif.