donter
Walon (Rifondou)[candjî]
Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.donter (codjowaedje) u domper (codjowaedje) [v.c.]
1. vini mwaisse di (ene såvadje biesse, on såvadje efant, on dzotrin). C' est èn efant ki n' est nén a donter. Si feme l' a donté. C' est leye ki dontêye les oûsses. On Bedje, n' a nén stî fwait po esse on sclåve, et s' gn a-t i yeu nolu a nos donter ! (R. Viroux). Loukîz a: etraityî, aprovijhî, conrer, mwaistri. F. dompter, assujettir, soumettre, mater.
2. ridobler, fote ene dôpinne. Si t' els acwires, ti t' frès dompter, la, monparan ! Dj' a yeu on côp d' crampe dins les rins, et dj' a dmoré stindou; après, dji n' a måy pus seu poirter, a cåze di mes rins, d' aveur sitî dompé. F. rosser, battre. donper d' aleure : bén bate. I l' a dompé d' aleure.
Disfondowes: donter, domper, domp'ter, domp'tè, donpter, dôpter.
Etimolodjeye: fornaiviaedje linwistike do bodje latén dom- (dominare) avou l' cawete -ter, 1800.
| dontaedje u dompaedje [o.n.] no d' fijhaedje et no di çou k' est fwait (accion eyet si adierça) pol viebe "donter". F. domptage.
Disfondowes: dontèdje, dompèdje, dôptèdje, domp'tadje, domp'tâdje.
| dontåve u dontåve [addj. purade divant] ki pout esse donté. F. domptable.
| donteu, dompeu; donteuse, dompeuse, dontresse, dompresse [o.f.n.]
1. li ci (cene) ki dompe les biesses (u les djins). On dompeu d' liyons. Li dompeu a yeu s' bresse råyî på liyon. F. dompteur.
2. dontresse, dompresse (sessuwalité) feme ki dompe èn ome, pol fé aveur bon. F. dominatrice.
Disfondowes: donteu, dompeu, domp'teu, domp'teur, dôpteu.
| dompinne u dontinne [f.n.] seyance k' on vos a bén donté (bén batou). F. rossée.
Minme mot :
Parintêye :