låsse
Apparence
-
Sacwants låsses
Etimolodjeye
[candjî]S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « låsse », el pout stitchî vaici.; mot cité dins l’ FEW 16 436a.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /lɔːs/ /laːs/ /loːs/ /lãs/ /las/; miersipepieuzmint e l’ notule ALW 4.139 ; (betchfessî å).
- prononçaedje zero-cnoxheu : /lɔːs/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
låsse | låsses |
låsse femrin
- (ahesse di manaedje) boesse avou on covieke ki clôt po wårder ene sacwè k' on-z årè co mezåjhe.
- C' est vraiy, vormint, vos avoz stou atchter des solés, mins c' est bén des ptitès låsses, çoula — Jean Bosly, Li molin d’ å Pré-Bolèt, p. 38 (fråze rifondowe).
- Mi cour, c' est come ene låsse di soye La k' dji retrokele, catchetmint, Des poussires di bouneur et d' djoye Des spiyons d' båjhaedjes et d' siermints — Émile Wiket (fråze rifondowe).
- Didins les låsses tchamousseyes e gurnî, il ont rtrové tos les contes do mônî d' Wézelvå — Pierre-Joseph Dosimont (fråze rifondowe).
- pitit cofe di bwès, cofe ås usteyes, boesse avou sacwants cazes.
- Li picete est dins l' låsse ås usteyes.
- Et rén k’ a saetchî foû di s’ låsse
Li live ki lyi a tant siervou,
I m’ shonne ki c’ e-st a leye ki dj’ djåze ! — Martin Lejeune, “Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.183, « Lu lîve du mèsse dèl grand-mêre » (fråze rifondowe).
- ridant do molén å cafè.
- (mot des cinsîs) caisson do clitchet.
- cofe ki clôt bén, kécfeye avou ene sere.
Ratourneures
[candjî]- låsse ås tchapeas u : låsse al sitof u : låsse å stof u : låsse å wéte u : låsse di pingne u : låsse ås spéces u : låsse ås spéçreyes u : låsse ås cigåres u : låsse ås vîs papîs u : låsse ås mousmints u : låsse ås cwårs u: låsse å cafè u: låsse di brocales : lomaedje sorlon çou k' gn a dvins.
- Onk k' a stî tot vî et tot cacame, dimegne passé, après grand-messe, c' est l' curé d' Awagne, cwand troes soçons lyi ont apoirté ene låsse ås troes tchapeas — Auguste Laloux, Li p’tit Bêrt, p. 37 (fråze rifondowe).
- il est come on blanc doet : el fåreut mete divins ene boesse å coton : dijhêye po onk k' est foirt delicat.
- on direut k' ele vinaxhe foû d' ene låsse : dijhêye po ene feye bén prôpe, bén mousseye.
- Est ele frisse ! Est ele racoctêye ! On direut k' ele vinaxhe foû d' ene låsse — Motî Rmåke li vî (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]- (boesse) : boesse, caisse / casse
- (cofe) : scrinea, clôzea, sclozea, loket, lokea, locrê, loucrin, crabot…; miersipepieuzmint e l’ notule ALW 4.81 .
Dizotrins mots
[candjî]Sipårdaedje do mot
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
- låsse : R13
Li mot n’ est nén dins : S0
Ratournaedjes
[candjî]boesse avou on covieke; Loukîz a : boesse
boesse ki clôt a sere; Loukîz a : cofe
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike låsse so Wikipedia
Categoreyes :
- Raspepyîs årtikes do walon
- Mots do walon
- Walon
- Mots avou l' betchfessî å
- Mots do walon d' on seu pî
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon po les ahesses di manaedje
- Motlî do walon po les cinsîs
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots do walon avou des ratourneures d' esplicaedje
- Mots do grand Payis d' Lidje
- Mots del Basse Årdene