waernu
Walon (Rifondou)[candjî]
Etimolodjeye[candjî]
Tayon-bodje gayel «arné», adon racuzinåve avou l' burton « erné » (oraedje, tins oraedjeus).
Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.waernu [o.n.]
1. termene di drole di tins, ki va do mitan do moes d' djulete å mitan do moes d' awousse, k' est setche u frexhe, mins avou sovint on tins malåde, et cobén des oraedjes. C' est waernu: on n' pout nén ameder les biesses. I n' fwait nén bon awè des playes å waernu. Li waernu est houte. rl a: canicule. F. canicule, solstice d'été.
2. grosse tcholeur. C' est do tins d' waernu. E l' an 2000, tos les payis del Mîtrinne Mer ont yeu l' waernu. Tos ls ans, cwand l' waernu mousse ezès cåves, et k' les cinsresses ont do må d' fé vni leu boure, les parints d' Brussele rabizént po vni passer sacwants djoûs al cinse. — Philippe Maudoux (fråze rifondowe). F. fournaise, vague de chaleur.
3. såjhon k' les djoûs sont les pus longs. F. soltice d'été.
4. oraedje. F. orage.
5. surixhaedje di l' amagnî come li ci ki ces tcholeurs la sont d' cåze. Li bire sint l' waernu. Li bire a on gosse di waernu. (C. Grandgagnage). rl a: tourné, seur. F. suri, goût aigre.
6. waermaye. F. éphémère.
Disfondowes: wèrnu, warnu, wârnu, warnë, yernu. Pc. harnu, hernu.
Coinrece arondixhmints d' Dinant, di Måtche, di Hu, do Tchestea.