caberdouxhî
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Do viebe « berdouxhî » avou l’ betchete « ca- » des viebes, çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -î » des viebes.
Viebe
[candjî]caberdouxhî (2inme troke) (codjowaedje)
Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | caberdouxhe |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | caberdouxhîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | caberdouxhans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | caberdouxhnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | caberdouxhrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | caberdouxhive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | caberdouxhe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | caberdouxhî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
- (v. sins coplemint) bouxhî a grands côps so ene sacwè, tot fjhant bråmint do brut.
- Il ont co vnou caberdouxhî a nost ouxh ayir å niût — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
- I caberdouxhént so l' poite del gregne, mins avou l' tourbene, dji n' les oyeu nén — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- Mi cour caberdouxhe disca dzo mes orayes, plin m' tiesse — Auguste Laloux (fråze rifondowe).
- I fåreut mete li ptit a l' tere, caberdouxhî a l' ouxh, avou ses mwins, avou ses pîs — Auguste Laloux (fråze rifondowe).
- Ti hosses les spales e djhant «toké!»; mins schoûte caberdouxhî l' mårtea do tchårlî ki clawe ti waxhea — Georges Smal (fråze rifondowe).
- (v. sins coplemint) (mot d’ militaire) bouxhî a grands côps, tot djåzant d' fiziks, di canon.
- Alez è, la, vos, viziter ces merveyes la, et k' on-z ôt co les calachnicofes caberdouxhî sol hôt des tienes — Lucyin Mahin.
- Nosse påjhûle sicrijheu n' est nén a ene barbôjhe près; et ça ctaeye a vive tchå, et ça mourt d' ene nén bele moirt, et ça pete et caberdouxhî, ey esse distrût a tos bokets — Lucyin Mahin, Moude a rvinde.
- ((v. sins djin)) bouxhî foirt, tot djåzant del tonire.
- I tone, schoûte come ça caberdouxhe — Motî d’ Djivet (fråze rifondowe).
- Ça caberdouxhive co å lon et les aloumires loumént co l' anuti — Lucyin Mahin, Vera.
- (viebe å coplemint) bouxhî a grands côps so (ene djin, ene biesse).
- K' i vonye å diåle, k' i les caberdouxhe — Auguste Laloux (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]- caberdouxhreye
- caberdouxhaedje
- caberdouxha
- caberdouxheu
- Loukîz a : « berdouxhî »
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
- cabardouxhî : R9 (rifondaedje ricandjî enawaire) (lére)
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
[candjî]bouxhî a grands côps (so èn ouxh) po s' fé ôre
- Francès : tambouriner (fr), frapper (fr) à coups redoublés, ,
fé on foirt brut tot tirant, tot djåzant d' åres
bouxhî a grands côps so ene biesse
- Francès : rouer de coups (fr)
Pårticipe erirece
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | zzzi | zzzis |
femrin | zzzeye | zzzeyes |
caberdouxhî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "caberdouxhî".
caberdouxhî (nén candjåve)
- Pårticipe erirece do viebe « caberdouxhî ».