Aller au contenu

nos

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye 1

[candjî]
Plinne cogne Spotcheye cogne
nos ns

Tayon-bodje latén « nos » (minme sinse)

Prononçaedje

[candjî]

Prono d’ djin sudjet

[candjî]
Alofômes
divant l’ viebe nos
dirî l’ viebe ns
sipotchaedje
(padvant ou padrî)
ns

nos omrin et femrin

  1. prono sudjet des cåzants (1ire djin do pluriyal), metou padvant l’ viebe.
    • Nos estans fir di nosse pitite patreye.
    • Shuvoz les pî-sintes ki ns avans afroyî.
    • Kibén d’ tins avans ns co a viker ?
Sinonimeye
[candjî]
Mots vijhéns
[candjî]
  • (prono tonike radjouté l’ sudjet nos ou dji pluriyal) : nozôtes
Ratournaedjes
[candjî]
nos
  • Arabe : dins l’ cawete di codjowaedje
  • Arabe marokin : dins l’ cawete di codjowaedje
  • Almand : wir (de)
  • Inglès : we (en)
  • Espagnol : dins l’ cawete di codjowaedje
  • Francès : nous (fr)
  • Itålyin : noi (it)
  • Neyerlandès : wij (nl)
  • Polonès : my (pl)
  • Rûsse : мы (ru)

Prono d’ djin coplemint

[candjî]

nos omrin et femrin

  1. prono coplemint des cåzants (1ire djin do pluriyal), metou padvant l’ viebe.
    1. droet coplemint.
      • I nos ont batou troes a zero.
    2. coplemint nén direk.
      • Vos nos rindroz l’ pareye.
    3. viebe å prono miroetrece.
      • Nos nos veyéns totes les deus dins l’ miroe.
      • Dji nos avans brouyî dins les contes.
    4. viebe å prono nonlôtrece.
      • Nos nos avans batou a moirt.
      • Dji nos avans co margayî.
  2. prono des cåzants metous dirî ene divancete.
    • C’ est nén por nos, c’ est po les sinistrés.
Sinonimeye
[candjî]
Ratournaedjes
[candjî]
prono droet coplemint

Mots vijhéns

[candjî]
Pronos d’ djins walons
Nombe Djin Djinre Sudjet Muroetrece Acuzatif (droet coplemint) Datif (coplemint nén direk) Locatif Djenitif (pårtixhrê) Tonike (tot seu ou dirî dvancete)
Singulî Prumire djin dji, dj’
dju (padrî)
mi, m’, èm mi, m’, èm (divant l’ viebe)
mu, m’ (dirî l’ viebe)
mi, m’, èm (divant l’ viebe)
mu, m’ (dirî l’ viebe)
mi
Deujhinme djin vos, vs
ti, t’, èt
tu, -ss (padrî)
vos, vs
ti, t’, èt
vos, vis, vs ; ti, t’, èt twè, ti, ti-minme, t’-minme, tizôte, etzôte
Troejhinme djin Omrin i, il si, s’, ès li, l’, el lyi î è
endè, end, ndè, nd
lu
Feminine ele, elle li, l’, el leye
Neute on lu
Pluriyal Prumire djin nos, ns ; dji, dj’ nos, ns nos, nozôtes
Deujhinme djin vos, vs vos, vs vos, vs vos, vis, vs vos, vozôtes, tizôtes, etzôtes
Troejhinme djin Omrin i, il si, s’ les, ls ; lzès, lzè, elzès lezî, elzî, lzî î è
endè, end, ndè, nd
zels, yeusses
Feminine ele, elle zeles, yeusses


Ortografeyes

[candjî]

(cogne plinne / sipotch. dvant voyale / sipotch. dvant cossoune ou al fén)

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Etimolodjeye 2

[candjî]

Prezintoe d’ apårtinance

[candjî]
singulî pluriyal
nosse nos

nos omrin et femrin (nén spotchåve)

  1. prezintoe d’ apårtinance pluriyal des cåzants et des cåzantes (1ire djin do pluriyal).
    • C’ est nos lives, dijhèt i vos frés.
    • C’ est nos afwaires, ont ele respondou, totes les deus eshonne.
  2. acsegne les djins k' on djåzéve torade dissus.
    • Ureuzmint k’ èn adjint d’ police
      Moenna nos deus femes å violonJoseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.36, “Battaye di Feumme !” (fråze rifondowe).
Sinonimeye
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]
nos

Omofoneye possibe

[candjî]
  • no (alofôme di «nosse» e Coûtchant walon)
  • no (sustantif, no prôpe)

Espagnol

[candjî]

Prononçaedje

[candjî]

Prono d’ djin coplemint

[candjî]

nos omrin et femrin

  1. nos (mot scrît e-n espagnol come e walon) (loukî come on scawa di nosotros et nosotras).
    1. droet coplemint.
      • Nos quiere mucho, a su padre y yo.
        I nos voet foirt voltî, si pa et mi.
    2. coplemint nén direk.
      • Nos lo dijo.
        I nos l' dijha.
    3. coplemint di viebe å prono.
      • Nos despertaremos a las seis.
        Nos nos dispietrans a shijh eures.
    4. coplemint aclapé å viebe.
      • Despertémonos.
        Dispiertans ns.

Prononçaedje

[candjî]

Prezintoe d’ apårtinance

[candjî]
  1. nos (mot scrît e francès come e walon)
    • Nos pères ont défendu la France.
      Nos tayons ont disfindou l’ France.