hatchî
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Bodje « hatche » avou l’ cawete di codjowaedje « -î » des viebes.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ha.ˈt͡ʃiː/ /hɛ.ˈt͡ʃiː/ /a.ˈt͡ʃiː/ /a.ˈt͡ʃi/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ha.ˈt͡ʃiː/
- Ricepeures : ha·tchî
Viebe
[candjî]hatchî (viebe å coplemint) (2inme troke) (codjowaedje)
- côper e ptits bokets.
- Hatchî del tchår. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- spiyî avou ene hatche
- Il î corèt abeymint
Avou leus hatches et leus coides
Po hatchî wice k' i gn a rén
I gn a nén des pus adroets
— François Barillié, divins Li camarad′ dè l'joie, 1852 (fråze rifondowe).
- Il î corèt abeymint
- (belès-letes) assåder.
- — Lès côps d’halbådes di sès sôdårs tchèrpintés d’plonk,
Lès rôl’mints dèl tonîre qui hatchît sès rampårs —
C’èst l’coûr plin d’djalos’rèye qui l’djâle potche so nosse monde…
— Joseph Mignolet, "Li tchant del croes",, 1932, p. 17.
- — Lès côps d’halbådes di sès sôdårs tchèrpintés d’plonk,
Parintaedje
[candjî]- hatchisse, hatchêye, hatcheure
- hatchrece, hatchwere, hatchåd
- hatchaedje, hatcheu, hatchreye
- hatchrote
- cohatchî, discohatchî
- hatchoter
Sinonimeye
[candjî]Ratourneures
[candjî]- on n’ såreut hatchî sins fé des schetes
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]Pårticipe erirece
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | hatchî | hatchîs |
femrin | hatcheye | hatcheyes |
hatchî omrin
Addjectif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | hatchî | hatchîs |
femrin padrî | hatcheye | hatcheyes |
femrin padvant | hatcheye | hatcheyès |
hatchî omrin
- må fwait, sins nole sogne.
- On ovraedje k’ est hatchî. — Motî Haust (fråze rifondowe).
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Viebes do walon avou l' cawete -î
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come waitî
- Motlî do walon po les belès-letes
- Mots do walon avou des ratourneures
- Pårticipes erireces do walon
- Pårticipes erireces do walon avou l' cawete -î
- Addjectifs do walon
- Addjectifs ås cénk cognes ortografikes