pårotche
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « parochia » (minme sinse), lu-minme calké do bodje vî grek « παροίκια » (« paroikia ») (coulot d' måjhones);
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- /pɔ.ˈʀɔt͡ʃ/ /pa.ˈʀɔt͡ʃ/ /pa.ˈʀɔʃ/ (betchfessî å, halcrosse rîlêye)
- (pa rfrancijhaedje) /paʀ.ˈwas/ /paːʀ.ˈwas/ /paʀ.ˈwɛs/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pɔː.ˈʀɔt͡ʃ/ (waire u nén prononcî insi å 20inme sieke)
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : på·rotche
Sustantif
[candjî]pårotche femrin
- (e l’ eglijhe catolike) sitindowe ki les djins vont a messe el minme eglijhe, et la k' gn a k' on curé.
- Li curé est mwaisse dins s' pårotche — Motî d’ Nivele (fråze rifondowe).
- Dins ene grande pårotche, gn aveut sacwants vicaires, on curé et on mårlî.
- N a di-set pårotches a Lidje — Motî Forir (fråze rifondowe)..
- Gn a ddja waire di pårotches k' ont come patron li prumî ome k' a dmoré e viyaedje — Joseph Houziaux (fråze rifondowe).
- Avå l’ pårotche, cwand l’ fiesse est vnowe,
On muzike di tot costé. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.136, “Joû d’Fiesse” (fråze rifondowe).
- grande eglijhe (eneviè les tchapeles).
- Dj' a stî a messe al pårotche.
- Dispaitche tu ! Dj' etind les clotches ki sounèt å clotchî del pårotche !
- On s’ kissèche co portant ; çou qui fai nosse grand mâ,
C’è d’tote sôrt di boigne saint qu’on tribole è l’ poroche :
Onque ni ratind nin l’aute, on s’ riwène à fièstî ; — Antoine Kirsch, Li sa'vtî èt l' banquî, 1889.
- tos les pårotchîs.
- Tote li pårotche esteut a l'etermint.
- (imådjreçmint) dins l’ ratourneure : «di totès sôres di pårotches», «di totes les pårotches»}} di totes les cognes, di totes les grandeurs, di totes les cwalités, tot djåzant d' martchandijhes, di tote provnance, tot cåzant des djins.
- I gn aveut on moncea d' martchandijhes di totes les pårotches
Ratourneures
[candjî]- pretchî po s' pårotche
- mete li clotchî å mitan del pårotche
- laide pårotche, sitårêye pårotche: pårotche avou tos des ptits hamteas metou lon erî.
- I gn aveut lon d' on viyaedje a l' ôte, c' est l' vraiy, e s' sitårêye pårotche — Auguste Laloux (fråze rifondowe).
- El laide pårotche Tniveye.
- esse del minme pårotche: di minme livea sociål. F. de même condition
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : C13
Ratournaedjes
[candjî]grande eglijhe
- Francès : église paroissiale (fr)
Sourdants
[candjî]- Pol rifondaedje, loukîz ezès årtchives di R11 : « pårotche », 2005.
Waitîz eto
[candjî]- Lijhoz l’ årtike pårotche so Wikipedia
Categoreyes :
- Raspepyîs årtikes do walon
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Mots do walon vinant do vî grek
- Mots avou l' betchfessî å (halcrosse rîlêye)
- Mots ki l' prononçaedje zero-cnoxheu n' esteut waire u nén eployî å 20inme sieke
- Mots do walon di deus pîs
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon pol rilidjon catolike
- Mots do walon avou des ratourneures d' esplicaedje
- Mots do walon k' on rtrouve dins des nos d' plaece
- Mots do walon avou des ratourneures