rîle
-
Maçon et s’ rîle.
.jpg)
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « regula » (minme sinse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʀiːl/ /ʀyːl/ miersipepieuzmint e l’ notule ALW 1.83 .
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀiːl/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]| singulî | pluriyal |
|---|---|
| rîle | rîles |
rîle
- omrin longowe plantche ki l’ maçon si sieve po mzurer, u po rashir li livea dsu, po rewaler do cimint.
- femrin pitite late a dgrés des scolîs.
- Prindoz vosse rîle po traecî on tåvlea.
- femrin lwè :
- d’ ene kiminålté.
- Li cofrereye des trapisses a-st askepyî å 17inme sieke, d’ on rcandjaedje des rîles po viker dins les moustîs cistercyins.
- k’ i fåt shuve po-z espliker des sacwès ki si rcôpèt, dins ene syince.
- Fåreut scrire les rîles do codjowaedje di cisse troke di viebes la.
- d’ ene kiminålté.
Ratourneures
[candjî]- rîle des troes cossounes : (linwince) rîle ki va sovint e walon, come cwè troes cossounes ni s’ sårént shuve dins l’ prononçaedje.
- rîle des rîlêyes : dins l’ ehåyaedje d’ ene langue, li rprindaedje des minmes candjmints sistematikes, eneviè èn ôte lingaedje, bén cnoxhou des cåzeus, metans rifonde avou U les mots walons ki l’ parey a zels e francès esteut avou UI (nute, codure, brut).
- come on rîle : maigue, tchetiveus.
- Efant pus dogaesse, pus voltrûle…
L’ ci da s’ bele-sour est come on rîle,
N’ a nén li dmey cwårt di s’ santé— Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.130, « C’èst-on valèt !» (fråze rifondowe).
- Efant pus dogaesse, pus voltrûle…
Parintaedje
[candjî](minme sourdant etimolodjike)
Mots d’ aplacaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]- plantche do maçon : late
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
