agrawyî
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Do viebe « grawyî », avou l’ betchete « a- » des viebes, avou l’ dobe cawete « -yî » des viebes
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /a.ɡʀa.ˈwiː/ /a.ɡʀa.ˈwjiː/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /a.ɡʀa.ˈwjiː/
- Ricepeures : a·gra·wyî
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | agraweye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | agrawyîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | agrawians |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | agraweynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | agraweyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | agrawyive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | agraweye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | agrawyî |
Ôtes codjowaedjes | come tcheryî |
agrawyî (viebe å coplemint)
- haper rade a côp d' grawes.
- Li tchet agraweye les bokets d' tchå foû di l' assîte. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- assaetchî avou ses ongues ou on betchou agayon.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
- haper toursiveuzmint.
- Ele ni cwirt k' a-z agrawyî vos ptits aidants. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- On bea djoû, tot fjhant l' hape-lopin,
Li djonne Amour, on fén calin,
Ala sayî d' agrawyî l' låme,
K' odéve si bon, foû d' ene tchetoere. — Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 104, "L’amour atrape lu pètche" (fråze rifondowe).
- E cisse pådje ci, n’ a co pont d’ definixha pol mot. El pôrîz radjouter, s’ i vs plait ? Come çoula, l’ årtike rissereut d’ adrame..
- On saye di tot po-z agrawyî
Li båshele k’ est trop clairveyante
Et les fleurs, ki n’ sont nén metchantes,
Ont sovint l’ pouvwer d’adawyî
Et do rezoude li pus hôtinne. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.19, “Avâ l’ Aiwe” (fråze rifondowe).
- On saye di tot po-z agrawyî
- (viebe å prono) : Loukîz a : « s’ agrawyî ».
Sinonimeye
[candjî]haper a côp d' grawes
grifer, assaetchî avou ses ongues on betchou agayon
haper toursiveuzmint
Parintaedje
[candjî]- agrawe
- agrawiaedje
- agrawiant
- agrawter
- ragrawiaedje
- Ragrawieuse
- ragrawiant
- ragrawyî
- Loukîz a : « grawe »
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]haper rade a côps d' grawes
grifer, assaetchî avou ses ongues on betchou agayon