bracnî

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Bodje « brakene » (avou spotchaedje del cawete « -ene ») ey avou l’ cawete « -î ».

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes :
  - /bʀak.ˈniː/ /bʀa.kɔ.ˈniː/
  - (pa rfrancijhaedje) /bʀa.kɔ.ˈnje/ /bʀa.kɔ.ˈɲe/ /bʀã.kɔ.ˈnje/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bʀak.ˈniː/
Ricepeures : brac·nî

Sustantif

	singulî	pluriyal
omrin	bracnî	bracnîs
femrin	brakinresse	brakinresses

bracnî omrin

onk ki tchesse sins abondroet.
- El vî Luk esteut taeyeu d' legnes et m' pa esteut gåre di bos; di tinzintins, foirceymint, i s' rescontrént eyet dji purdeu plaijhi a les schoûter pårler djibî, bracnîs ou plouve — Marc de Burges (fråze rifondowe et rarindjeye).
- -Pocwè k' c' esteut nén les omes k' alént siyî ås djniesses?
  - Il î alént ossu, hin; mins les omes, zels, c' esteut cåzu tertos des bracnîs, don. Cwand i moussént dins l' sårt, i cschirént l' mitan d' leu tins a waitî d' apicî on cok di brouwire u on rålea d' djiniesse — Lucyin Mahin, Ène bauke su lès bwès d’ l’ Ârdene (fråze rifondowe).
- Ca nosse lune tote novele
  Est evoye si rcatchî
  Et l' tinre vint ki muzele
  Est l' soçon des bracnîs — Andrée Bacq (fråze rifondowe).
- Et l' crapåde ni s' rindeut nén conte k' elle esteut parey k' ene poye faizande ki shût pate a pate les xhos d' grin a l' anize k' el bracnî a semé el håye et kel moennèt todroet a ene gayole — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- Contråvmint al régue do bracnî «rén k' ene nute», i lait portant s' bricole; ossu, mårdi, viè nouv eures, vo rla Colas so voye, tot parey k' ir; del fåsse voye, i voet l' bricole: eco vude — Serge Fontaine, dins Colas l' bracnî (fråze rifondowe).
- Aloz lzî fé comprinde, a des fervants bracnîs d' rinnes, k' i fåt leyî nd aler avå l' campagne, sins les rascode, ces ptitès biesses la ! — Georges Pècheur (fråze rifondowe).
- E-n etindant ça, l' Djan a stî on pô rassuré, et pu, e cas d' dandjî, il aveut on bon coutea d' potche so lu, il esteut drovou, c' esteut on coutea d' bracnî — Gaston Lucy (fråze rifondowe).
- N' est ç' nén avou les bracnîs k' on fwait les meyeus gåres? — René Painblanc (fråze rifondowe).
- Trevåtchî l' Fagne al nive? Ni fjhoz nén cisse biestreye la. Dj' ô bén k' les frådeus et les bracnîs ni s' î oizèt minme pus risker, asteure ki ele ravize ene grande mer di nivaye — Andrée Sougnez (fråze rifondowe et rarindjeye).