rapwairyî
Apparence
Li rfondaedje di ç’ mot cial est co so balance. Fåt i scrire « rapwairyî » u « rapwairi » ? (4inme troke, come ri+a+pwaire+-i -> rifé divni a pwaires)
Etimolodjeye
[candjî]Bodje « pwaire », avou l’ betchete « ra- » des viebes, avou l’ dobe cawete « -yî » des viebes; çou ki dene on mot (sorwalonde avou diftongaedje del piceure «pwinmwin»)
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʀa.pwɛː.ʀjiː/ /ʀa.peː.ʀji/ /ʀa.peː.ʀi/ /ʀa.pweː.ʀe/ /ʀa.pɛː.ʀje/ /ʀa.pɛː.ʀe/ /ʀa.pɛː.ʀi/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀa.pwɛː.ʀjiː/
- Ricepeures : ra·pwai·ryî
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | rapwaireye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | rapwairyîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | rapwairians |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | rapwaireynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | rapwaireyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | rapwairyive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | rapwaireye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | rapwairyî |
Ôtes codjowaedjes | come tcheryî |
rapwairyî (viebe å coplemint)
- rimete a pwaires.
- Po rapwairyî les tchåsses, on ployive li pî sol djambe, on alôrse, on-z arivéve a pô près å dbout del tchåsse, alôrse on rdroveut li dzeu, alôrse, ça s' recloyeut bén — Lucyin Mahin (fråze rifondowe).
- Vos waitroz on pô d' rapwairyî ces solés la, don: i fåt cåzu cweri ene eure po trover l' ôte — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- Li vårlet va rapwairyî les tchvås po les ateler — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
- rifé on shabot djusse li minme ki l' ôte.
Parintaedje
[candjî]Loukîz a : « pwaire »
Pwaire minimom
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
[candjî]rimete a pwaires
- Francès : apparier (fr), réapparier (fr)
Pårticipe erirece
[candjî]rapwairyî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "rapwairyî".
- Totes vos tchåsses ont stî rapwaireyes, nosse dame.
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots å rfondaedje so balance
- Viebes do walon avou l' betchete ra-
- Mots do walon avou ene dobe cawete
- Viebes do walon avou l' dobe cawete -yî
- Mots avou on diftongaedje pwinmwin
- Mots do walon avou on diftongaedje
- Sorwalondes
- Mots do walon di troes pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come tcheryî
- Pårticipes erireces do walon
- Viebes do walon ki l' pårticipe erirece est parey ki l' infinitif