wårdeu
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]No d’ fijheu do viebe : « wårder ».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : Prononçaedje a radjouter
- prononçaedje zero-cnoxheu : Prononçaedje a radjouter
- Ricepeures : wår·deu
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | wårdeu | wårdeus |
femrin | wårdeuse | wårdeuses |
wådresse | wådresses |
wårdeu omrin
- li ci ki wåde (ene sacwè, ene sakî).
- Les dierins Francès si fjhèt touwer po l' oneur. Li Rwè d' France s' a såvé avou ses wårdeus.. — Arthur Schmitz (fråze rifondowe).
- A ç' moumint la, on-z a etindou criyî dins l' prumire coû do tchestea; les wårdeus houplént: "ås Leus ! ås Leus !". — Gaston Lucy (fråze rifondowe).
- Gn ava on novea hoûlåd ki nos oblidja a rintrer dins les cåves di tchampagne Mercier, schavêyes dins l' rotche; mins gn aveut la des wårdeus ki nos disfindént d' aprotchî des botayes.. — Émile Pècheur (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- wårdeu d' bwès gåre forestî.
- wårdeu d' tchesse gåre ki rwaite ås djibîs dins ene tchesse.
- wårdeu(se) d' otos, di bastimint, evnd djin ki dmeure dilé ls otos, dins on bastimint pol wårder.
- Ele s' aveut metou bén voltî a djins å hamtea, aprume avou l' famile do wårdeu do depot. — Lucyin Mahin.
- wårdeu(se) di muzêye mwaisse d' on muzêye.
- wårdeu(se) å cadasse chef å cadasse.
- wårdeu(se) d' efants li ci (cene) ki va wårder les efants des djins.
- wårdeu(se) di påpåds li cene ki wåde des ptits påpåds dins ene måjhon esprès.
Mots vijhéns
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]wårdeu d' bwès
- Francès : garde forestier (fr)
wårdeu d' tchesse
- Francès : garde-chasse (fr)
wårdeu di muzêye
- Francès : conservateur (fr)
wårdeu å cadasse
- Francès : conservateur foncier (fr)
wårdeu d' efants
- Inglès : baby-sitter (en)
- Francès : garde d’enfant (fr)
wårdeu di påpåds
- Francès : puériculteur (fr)