shimagrawe
Apparence
(Redjiblé di xhimagrawe)
Etimolodjeye
[candjî]Calcaedje do francès « simagrée », lu-minme do bodje «simius» (séndje, mårticot), avou assaetchance di grawe; rifondaedje avou «xh» pa assaetchance des mots del minme etimolodjeye «xhiner».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʃi.ma.ˈɡʀaw/ /ʃi.ma.ˈɡʀaːw/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʃi.ma.ˈɡʀaw/
- Ricepeures : shi·ma·grawe
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
shimagrawe | shimagrawes |
shimagrawe femrin (pus sovint eployî å pluriyal)
- toirdaedje do vizaedje.
- Nos avéns pår on payasse a l' estalaedje k' esteut pés k' on dåné po rmete e-n ouve totes les shimagrawes ki les efants vnèt fé tot nos eviyant. — Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.19 (fråze rifondowe).
- C' est plaijhant di vey les shimagrawe et les mawes do pere. — Mariette Chinon (fråze rifondowe).
- Lu, il åreut bén fwait do comike å muzicål, télmint k' il esteut foirt po rprinde les djins, leu cåzaedje et leus shimagrawe. — Lucyin Mahin.
- K' elle estént lon les shimagrawes des bordjoeses di Nameur et leus afrontés tchaftaedjes di franskineuses ! — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- Vos m' pôrîz responde a l' plaece di fé vos shimagrawes! (Jean-Noël Fays).
- drole di djesse des bresses.
- Awè, on lyi a hapé s’ poye mågré ses fistous e croes, mågré s’ sé et totes ses shimagrawes di gretaedje e l’ aisse. — Henri Simon, « Li Neûre Poye » 1889, (eplaidaedje da Jean Haust di 1936), p.83 (fråze rifondowe).
- Cwand l' curé a tot tchanté, i rfwait des shimagrawe avou l' benite aiwe : trimper s' mwin ddins, î bagnî li bea ciedje et l' rasgoter bén comifåt. — André Henin (fråze rifondowe).
- drole di scrijhaedje.
Sinonimeye
[candjî]- (toirdaedje do vizaedje): xhinêye, xhene, pote, mawe
- (drole di scrijhaedje): ratchatcha; Loukîz a : « ratchatcha »
Rilomêye do mot
[candjî]Li mot dins on tite di live, di gazete, di soce, di marke
- Chimagrâwes: tite d' on live da Emile Gilliard.
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]grabouyaedje
- Francès : gribouillis (fr)