Aller au contenu

pixhî

Èn årtike di Wiccionaire.
Loukîz eto : pîxhî.

Etimolodjeye

[candjî]

Mot-brut « piss » (brut d’ pixhaedje), tayon-bodje patwès latén * « pissiō », racuzinåve avou l’ neyerlandès « pissen », l’ inglès « piss » et les sfwaits mots des lingaedjes romans.

Prononçaedje

[candjî]

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) pixhe
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) pixhîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) pixhans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) pixhnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) pixhrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) pixhive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) pixhe
pårt. erirece (dj’ a, vos av) pixhî
Ôtes codjowaedjes come waitî

pixhî

  1. (v. sins coplemint) (mot d’ fiziolodjeye) (ene miete måhonteu) fé rexhe li xhlé di s’ coir.
    • Li tchén a co pixhî dins l’ måjhon.
  2. (v. sins coplemint) cori, goter fer (aiwe).
    • Kéne afwaire ! Maxhuré, croté, l’ aiwe lyi pixhive foû d’ ses bagues. — A. Moors-Schoefs.
  3. (viebe å coplemint) fé pa s’ pixha.
    • I pixhe do sonk.

Ratourneures

[candjî]
  1. pixhî rodje, pixhî bleu : aveur li xhlé di cisse coleur la.
  2. croere ki c’ est lu k’ a pixhî Mouze : esse on grandiveus. On dit eto : fijheu d’ imbaras.
    • Tchaeconk vicotéve sorlon s’ boûsse,
      Nolu n’ meteut des hihåhås
      Po fé l’ djin comifåt
      Et pinser d’ aveur pixhî l’ Mouze. Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.89, “Vîx Souv’nir” (fråze rifondowe).
  3. leyî pixhî l’ moton
  4. fir come ene poye ki pixhe : fir, mins ki shonne biesse di l’ esse.
  5. ossu serieus ki l’ poye ki pixhe, serieus come ene gade ki pixhe : foirt serieus (et k’ on l’ balteye a cåze di ça).
  6. braire come on pixhe : ele breyèt come ele pixhèt : ele braiynut toltins.
  7. pixhî e l’ ouy : taener tot mostrant k' on-z est mî, k' on-z est pus pouxhant.

Parintaedje

[candjî]

(minme sourdant etimolodjike)

Mots d’ aplacaedje

[candjî]

Sinonimeye

[candjî]

Dizotrins mots

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
fé del xhlé
goter