raviker

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Do viebe « viker », avou l’ dobe betchete « ra- » di raprepiaedje des viebes, çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes.

Prononçaedje

AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʀa.vi.ke/ /ʀa.vi.kɛ/ /ʀa.vi.kiː/ /ʀa.vis.ke/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀa.vi.ke/
Ricepeures : ra·vi·ker

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	ravike
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	ravikez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	ravicans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	ravicnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	ravicrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	ravikéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	ravike
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	raviké
Ôtes codjowaedjes	come viker

raviker

(v. sins coplemint) (mot d’ rilidjon) ridivni evike, on côp k’ ons a morou.
- Li Bon Diè a fwait raviker Lazåre — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Les moirts ni ravicnut pus d' nosse tins — Motî Pirsoul (fråze rifondowe).
- Vola on boyon a fé raviker on moirt — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Ès gote est si fele k' ele freut raviker on moirt — Motî del Fagne et del Tieraxhe (fråze rifondowe).
- L’ ome passe si veye a s’ dimander s’ i ravicrè. I n’ åreut don nole avance do rivni. — Arthur Xhignesse, « Bwègnes mèssèdjes & pititès gotes » (1905), p.12 (fråze rifondowe).
(v. sins coplemint) (pa stindaedje do sinse) riprinde conoxhance, cwand on-z a toumé flåwe.
- Å tchôd astok do pwele, el biesse a raviké — Motî do Virwin (fråze rifondowe).
(v. sins coplemint) (imådjreçmint) riprinde del vigueur, di l' exhowe.
- Il a stî foirt må avou lu, mins i comince a raviker — Motî d’ Nivele (fråze rifondowe).
- Ene boune gote di peket fwait raviker.
- On ravike cwand on rvoet l' solea — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
- Gn a k' on bon crok po m' fé raviker.
- Si l' guere esteut fineye, on ravicreut — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- Cwand dj' etind cåzer l' walon, dji ravike — Motî Pirsoul (fråze rifondowe).
- Louke on pô ki c’ est bea l’ prétins ! Tot ravike, tot rboute foû tere… — Paul-Henri Thomsin, ratourtnant Tchantchès, c'èst po rîre, 2023, p.7 (fråze rifondowe).
((viebe å coplemint), (rålmint eployî)) fé ridivni vicant(e).
- C' est del gote a raviker on moirt — Motî d’ Cerfontinne (fråze rifondowe).
- El medcén a totshûte veu çk' il aveut; c' est vraiymint l' raviker k' il a fwait, pask' i steut lon — Motî del Fagne et del Tieraxhe (fråze rifondowe).

Parintaedje

ravicant, ravicance, ravicantisse
ravicaedje
Loukîz a : « viker »

Sinonimeye

(riprinde veye miråculeuzmint) : ressuciter, si relever d' inte les moirts, riviker
(riprinde conoxhance, cwand on-z a toumé flåwe) : rivni a lu
(rinde del vigueur) : ravicoter
(fé rviker) : rilever d' inte les moirts

Rilomêye do mot

Mots eployî voltî el teyolodjeye estô di «ressuciter».

- Foirt bea mot walon ; onk des sirs mots walons di teyolodjeye. C’ est on mot des tayons, veyanmint l’ roumin înviea (minme sinse, todi del prumire troke di viebes). Li pus grande pårteye des lingaedjes (romans eyet des ôtes eto, pår li grek et l’ latén) ont po «raviker» des flåwes mots avou l’ sinse di : s’ lever, s’ astamper. Bawaite ! Nosse walon, avou l’ roumin eto, sait mia dire. Asteme : çou n’ est nén riviker (viker cor on côp), mins raviker. Li betchete ra-, c’ est po mostrer on grand rcominçaedje, k’ on fwait ene sacwè al leccion. Teyolodjicmint, li coir k’ a raviké est bråmint pus d’ adrame ki dvant d’ mori — Gabriyel & Gabriyel.