rosti
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Bodje tîxhon * « raustjan » çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -i » des viebes; mot cité dins l’ FEW 16 683.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʀɔs.ˈti/ /ʀɔs.ˈtœ/ /ʀœs.ˈti/ /ʀus.ˈti/ /ʀys.ˈti/ (oyon O.OU)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀɔs.ˈti/
- Ricepeures : ros·ti
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | rosti / rostixh |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | rostixhoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | rostixhans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | rostixhnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | rostirè / rostixhrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | rostixheu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | rostixhe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | rosti |
Ôtes codjowaedjes | come prusti |
rosti
- (viebe å coplemint) (mot d’ coujhnåjhe) cure (ene tchå) dins do boure, disk' a çk' elle hape ene bele brune coleur.
- broûler.
- El solea d' awousse rostixheut les tchamps; c' est ç' tins la k' dj' a tchoezi por mi skepyî (R. Painblanc).
- Ti loukes passer les såjhons: li prétins ki fruzixh, l' esté ki rostixh, l' otone k' est frexhisse. — Léon Warnant (fråze rifondowe).
- distrure.
- Vola les ahans sourdous, pôreut vali k' les plouves ni les rostixhénxhe nén !
II. [v.s.c.] cure, broûler. Li pea des dinnes bôrêyes ås trufes voleut peter tot rostixhant, télmint k' on l' aveut tinkyî (A. Daudet, rat. pa. — Paul-Henri Thomsin (fråze rifondowe).
Sinonimeye
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
[candjî]- F. rôtir.
- F. brûler, griller, roussir.
- F. détruire.
Pårticipe erirece
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | rosti | rostis |
femrin | rosteye | rosteyes |
- rosti omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "rosti".
Codjowas
[candjî]Dobès rfondowes | ||
---|---|---|
rosti | rostixh |
- Do viebe «rosti»
- indicatif prezintrece, prumire djin do singulî
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece
Addjectif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | rosti | rostis |
femrin padrî | rosteye | rosteyes |
femrin padvant | rosteye | rosteyès |
rosti omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- k' a cût sins aiwe.
- (imådjreçmint) moirt, distrût.
- On s' dimande ou k' nos alans cweri Tot çki nos ramadjans vaici; Il e dmeure co plin noste årmwere; Nosse walon n' est nén co rosti. — Louis Loiseau (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]F. brûlé, cuit, grillé.
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
rosti | rostis |
rosti omrin
- (mot d’ mangon) bea gros boket d' tchå k' a stî cût å boure, sins aiwe.
Mots d’ aplacaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins :
Ratournaedjes
[candjî]F. rôti.
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do tîxhon
- Viebes do walon avou l' cawete -i
- Mots avou l' oyon O/OU
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come prusti
- Viebes del cwatrinme troke
- Motlî do walon pol coujhnåjhe
- Pårticipes erireces do walon
- Viebes do walon ki l' pårticipe erirece est parey ki l' infinitif
- Codjowas do walon
- Dobès rfondowes di codjowaedje do walon
- Codjowas do cåzant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas d' l' atôtchî do Cmandeu do walon
- Codjowas do cåzant di l' Indicatif Prezintrece do walon
- Addjectifs do walon
- Addjectifs ås cénk cognes ortografikes
- Addjectifs do walon metous padvant ou padrî
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon po les mangons