Aller au contenu

rûtyî

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Do viebe « rûter », avou l’ dobe cawete « -yî » des viebes

Prononçaedje

[candjî]

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) rûteye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) rûtyîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) rûtians
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) rûteynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) rûteyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) rûtyive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) rûteye
pårt. erirece (dj’ a, vos av) rûtyî
Ôtes codjowaedjes come tcheryî

rûtyî (v. sins coplemint)

  1. (criyaedje di biesse) criyî foirt, tot cåzant d' on pourcea, cwand il a fwin, cwand on l' towe.
    • Waite : il est sonné et i rûteye co Lucyin Mahin (fråze rifondowe).
  2. trover a rdire, tot mostrant k' on n' est nén binåjhe.
    • I rûteye so tot.
    • Eyu, eyu ? Dijhoz mel ! Dijhoz mel ! breyote-t i l' djonne di bedot padrî l' baye do paxhi. Dijhoz mel ! Dijhoz mel ! Dji dirè avou vos ! :: Nonna, nonna, k' Polite rûteye Willy Bal (fråze rifondowe).
  3. dire des mots k' on n' comprind nén, cåzu tot bas.
    • Crapous, crawieus, tertos grigneus : riwaitîz l' porcession d' mizere ki s' amoenne e rûtiant ene priyire. Jean Guillaume (fråze rifondowe).
  4. fé bråmint do brut, tot djåzant d' ene aiwe, d' on moteur, evnd.
    • Les etrindjirs n' è rvinèt nén di vey noste Aiwe di Lesse inla dismontêye, ki schoume et ki rûteye come on coshet k' on sonne. Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
    • I fjhènt rûtyî l' tracteur po dismoujhner les framoujhes et stårer les cous d' flate foû des cråssès taetches. Roland Georges (fråze rifondowe).
  5. dimander tofer ene sacwè.

Parintaedje

[candjî]

Sinonimeye

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins :

Ratournaedjes

[candjî]
criyî foirt, po on pourcea
trover a rdire, po ene djin
fé bråmint do brut, po on moteur

Pårticipe erirece

[candjî]

rûtyî (nén candjåve)

  1. Pårticipe erirece do viebe « rûtyî ».