stoelî
(Redjiblé di sitoelî)
Walon (Rifondou)[candjî]
| Cogne prumrece (dirî voyale) |
Dispotchaedje (dirî cossoune) |
Divanceye voyale (dirî cossoune) |
|---|---|---|
| stoelî | sitoelî | estoelî |
Etimolodjeye[candjî]
Bodje « stoele », avou l’ cawete « -î », (noûmot eplaidî pol prumî côp diviè 1890)
Prononçaedje[candjî]
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /stwɛliː/ /støːliː/ /stwaːjiː/ (betchfessî oe)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /stwɛliː/
- Ricepeures : stoe·lî
Sustantif[candjî]
| singulî | pluriyal |
|---|---|
| stoelî | stoelîs |
stoelî omrin
- cir, riwaitî del nute, avou totes les stoeles.
- Li stoelî a rmagnî tos ses clås d' ôr et d' årdjint — E. Monseur (fråze rifondowe).
- Ene sikernaxhe di feu a schiré li stoelî d' on sinzorî a l' ôte — Émile Gilliard (fråze rifondowe).
- Drî les tacons, dins l' estoelî, el lune riyeut a nos rguignî — Robert Mayence (fråze rifondowe).
- Dire k' i gn a des reves å stoelî Et sol voye, des bouneurs a code, Et k' on s' tchene po on rustelî, Adon k' l' eure edåmêye est houte — Josée Mathot (fråze rifondowe).
- Li lune èst tote novèle
Dins li stwalî fin nwâr
Poqwè-ç’ qui m’ cœûr zoubèle
Adon qui l’ sink èst mwârt ?
— Andrée Bacq. - Moussêye d’ine robe di rodje sôye qui lî strindév les hantches, èle avisév ine foû-naturèle vûzion, ad’hindowe dè s’teûlî po s’murer è l’êwe — Joseph Mignolet, "Li Payîs des Sotês", 1926, p. 18.
- cir, do djoû.
- Les avions n' låtchént nén di fé des skerlaxhes dins l' sitoelî, et télcô leyî tchaire des bombes so ls oujhenes — Jean-Luc Fauconnier (fråze rifondowe).
- Li stoelî scheut ses blankès lagnes et refaxhe les tchamps, les bwès, les prés — Alexandre Bodart (fråze rifondowe).
Mots d’ aplacaedje[candjî]
Sinonimeye[candjî]
Rilomêye do mot[candjî]
Dataedje do mot : 1895 : (E. Monseur, dins l’ pîce di teyåte «Li Mestré», 1895)[1].
Ortografeyes[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes[candjî]
Sourdants[candjî]
- ↑ Maurice Piron rilouke li mot come on noûmot do walon a Lidje ki s’ spårdou a pårti di 1895, mins ricnoxhe k’ il egzistéve do costé d’ El Lovire dins l' boket d' fråze "des stoeles å stoelî" (Formation de la langue littéraire des écrivains liégeois, p. 302).