Modele:Codjowaedje do walon

Notule d' esplikêyes

Ci modele ci sieve a fé des tåvleas d' codjowaedje.

Emantchaedje

On pout passer å modele totes les cognes sipecificmint; mins l' eployaedje li pus simpe est di passer l' troke di codjowaedje, eyet les bodjes A, B, C (sorlon l' atuze des troes bodjes).

Pol 5inme troke, on pasrè eto l' pårticipe erirece eyet l' infinitif.

Po les viebes disrîlés, bén seur on pasrè totes les cognes foû rîle.

I gn a eto des parametes po les viebes sins djin, et po-z eployî ene croejhete ôte ki l' cene do rfondou

NOTE: po les bodjes, i fåt eployî « ç » pol rîlêye c/ç, eyet « k » pol rîlêye c/k

Po les cognes do singulî d' l' indicatif prezintrece, normålmint l' modele trovrè les bounès cognes sorlon l' viebe. Mins si c' est nén l' cas, on pout eployî: Y=C po dire ki l' cossoune do bodje est oyåve (on -e î srè aclapé, eg: dji mete) ou Y=V po dire ki l' cossoune est moyale (eg: dji vind).

Sipotchåvès betchetes

Po les viebes avou ene sipotchåve betchete i fåt passer l' cogne avou l' voyale etur åtchetes (metans, « v(i)ni »), eyet l' modele frè çou k' i fåt po loyî eviè l' bon årtike, tot håynant l' cogne avou ls åtchetes.

A pus ki pol pårticipe erirece k' i fåt passer deus (ou troes) cognes :

PE = cogne etire (metans : « vinou »)
PEs = cogne spotcheye (metans : « vnou »)
PEh = cogne håynêye (metans : « v(i)nou »)

PE eyet PEs sont-st eployîs po les rpassés tins, pa drî cossoune et voyale respectivmint. PEh est eployî dins l' intrêye « Pårticipe erirece » do tåvlea, eyet i fåt l' diner seulmint s' i n' pout nén esse trové otomaticmint (dj' ô bén, seulmint po les viebes del 5inme troke ki l' PE n' est nén avou « -ou »)

Variantes po on minme codjowa

Sacwants viebes (copurade des disrîlés), ont des variantes po on minme codjowa (metans, « aveur / awè », « åye / euxhe », ...)

On dene les diferinnès variantes, avou « / » ( espåce, slache, espåce ) etur zeles, eyet l' modele håynêyrè comifåt, tot loyant eviè tchaeke variante.

A pus k' pol pårticipe erirece eyet les cognes namurwesses e « -nut ».

Pol pårticipe erirece on mete ene seule cogne dins PE, eyet l' deujhinme variante dins PE.2 (eyet PEf et PEf.2 s' il astchait).

Les cognes namurwesses e « -nut » sont, zeles, ototmaticmint fwaites. Ou s' i l' fåreut dner al mwin, c' est dins IP3p.2 eyet SP3p.2

Po les viebes avou on dobe codjowaedje (a dobe bodje B, come shijhler; ou dobe bodje A, come ashir) on pout eployî A.2= ou B.2= pol deujhinme bodje.

Egzimpes

po viker : {{Codjowaedje do walon| troke=1 | A=vik }}
po shofler : {{Codjowaedje do walon| troke=1 | A=shofl | B=shofel }}
po netyî : {{Codjowaedje do walon| troke=3 | A=net }}
po fini : {{Codjowaedje do walon| troke=4 | A=finixh | B=fin | C=finixh }}
po shijhler : {{Codjowaedje do walon| troke=1 | A = shijhl | B = shijhel | B.2 = shijhlêy }}

po voleur :

{{Codjowaedje do walon | troke = 5 | INF = voleur | A = v(o)l | B = vô | C = voy | PE = volou | PEs = vlou | PEh = v(o)lou | IP1s = vou | IP3s = vout | IP3p.2 = volnut | SP3p.2 = volnuxhe }}