martchand

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Bodje vî francès « marceant » (minme sinse), (avou les rîles di scrijhaedje do son K) avou l’ cawete « -ant ».

Sustantif

	singulî	pluriyal
omrin	martchand	martchands
femrin	martchande	martchandes

martchand omrin

sakî ki s' mestî est di vinde et d' atchter.
- Ebén, nos achevans nosse vizite a Mondjoye pal posteure do martchand d’ laecete ki tournéve les viyaedjes avou s’ bele calote et s’ bordon po roter — Lucyin Mahin.
- «Cénk cint francs!» Li martchand d' vijhreyes vineut d' taper pol prumî côp — René Clinias (fråze rifondowe).
- Cwand v’néve des djins o l’ mâhon, ku ç’ fouhe dès cis do viyèdje ou dès cis d’â-d’foû, ku ç’ fouhe lu mêsse du scole, lu curé, l’ docteûr ou l’ vètèrinêre, lès martchands d’ bièsses, turtos djâzint l’ walon — Camille Gaspard.
- « On n' a k' çoula ? » di-st ele, tot s' rapinsant l' grande fôre
  Avou ses chous, ses fritches et ses martchands d' nougats
  — Louis Lagauche, "L' inmant", Dicåce å viyaedje, (1947), p. 89 (fråze rifondowe).
- Ci djoû la, on grand batea d' martchands ariva divins l' poirt d' Anverse. Troes djins dischindît divins ene chaloupe po s' fé moenner sol cai — Paul-Henri Thomsin, ratournant "Li diâle è cwér, ine avinteûre di Bakelandt l'èspiyon di Napolèyon à Lîdje", 2009, p. 5 (fråze rifondowe).
- Et, so l' plaece k' i crexha, k' i vica, k' i mora,
  Si dressa, come ene tour, èn adjeyant moncea
  D' horons, d' plantches et d' waxhlins, k' les martchands s' dispitît…
  — Henri Simon, "Li rvindje di l' åbe" (fråze rifondowe).
- Tot passant dlé l' Vete Houmresse, Djan tapa-st on côp d' ouy di rgret viè les toneas ahoplés å coron del såle et s' djaloza t i dvintrinnmint les candes — tcherons, martchands, payizans — k' estént-st ashiowes e ceke d' ôr ki l' feu markéve so les tûleas di l' aisse — Joseph Mignolet, "Vé l’loumîre" (1922) (fråze rifondowe).

Ortografeyes

Divant 1900 :

martchande : C9a ^(lére)
martchand : C9a ^(lére)

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

martchande : E170
martchand : C8, E170

E rfondou walon :

martchand : R13

Ratournaedjes

martchand

Francès : marchand ^(fr)
Neyerlandès : handelaar ^(nl)

Addjectif

	singulî	pluriyal
omrin	martchand	martchands
femrin padrî	martchande	martchandes
femrin padvant	martchande	martchandès

martchand omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)

do martchand.
Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.

Ratournaedjes

martchand

Francès : marchand ^(fr)