Rawete:Codjowaedje do walon/tchîper
Apparence
Môdes sins djin | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
Infinitif | tchîper | aveur/awè tchîpé |
Djerondif | e/tot tchîpant | e-z/tot-z åyant tchîpé |
Pårticipe | tchîpant | tchîpé tchîpêye (femrin) |
Indicatif | ||
---|---|---|
Prezintrece | Ripassé prezint | |
dji (dj’) | tchîpe | a tchîpé |
ti/to (t’) | tchîpes | as tchîpé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | tchîpe | a tchîpé |
nos/dji (ns/dj’) | tchîpans | avans tchîpé |
vos (vs) | tchîpez | av(oz) tchîpé |
i/ele (il/elle) | tchîpèt tchîpnut |
ont tchîpé |
Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
dji (dj’) | tchîpéve | aveu tchîpé |
ti/to (t’) | tchîpéves | aveus tchîpé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | tchîpéve | aveut tchîpé |
nos/dji (ns/dj’) | tchîpéns | avéns tchîpé |
vos (vs) | tchîpîz | avîz tchîpé |
i/ele (il/elle) | tchîpént | avént tchîpé |
Erirece | Ripassé erirece | |
dji (dj’) | tchîpa | ava tchîpé ouri tchîpé |
ti/to (t’) | tchîpas | avas tchîpé ouris tchîpé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | tchîpa | ava tchîpé ourit tchîpé |
nos/dji (ns/dj’) | tchîpîs | avîs tchîpé |
vos (vs) | tchîpîz | avîz tchîpé |
i/ele (il/elle) | tchîpît | avît tchîpé |
Futur | Ripassé futurrece | |
dji (dj’) | tchîprè | årè tchîpé |
ti/to (t’) | tchîprès | årès tchîpé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | tchîprè | årè tchîpé |
nos/dji (ns/dj’) | tchîprans | årans tchîpé |
vos (vs) | tchîproz | åroz tchîpé |
i/ele (il/elle) | tchîpront | åront tchîpé |
Suddjonctif | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
ki dji (dj’) | tchîpe | åye tchîpé |
ki ti/to (t’) | tchîpes | åyes tchîpé |
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | tchîpe | åye tchîpé |
ki nos/dji (ns/dj’) | tchîpanxhe | åyanxhe tchîpé |
ki vos (vs) | tchîpéxhe | åyoxhe tchîpé |
k’ i/ele (il/elle) | tchîpexhe tchîpnuxhe |
åyexhe tchîpé euxhnuxhe tchîpé |
Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
ki dji (dj’) | tchîpaxhe | euxhe tchîpé |
ki ti/to (t’) | tchîpaxhes | euxhes tchîpé |
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | tchîpaxhe | euxhe tchîpé |
ki nos/dji (ns/dj’) | tchîpénxhe | euxhénxhe tchîpé |
ki vos (vs) | tchîpîxhe | euxhîxhe tchîpé |
k’ i/ele (il/elle) | tchîpénxhe | euxhénxhe tchîpé |
Condicioneu | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
dji (dj’) | tchîpreu | åreu tchîpé |
ti/to (t’) | tchîpreus | åreus tchîpé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | tchîpreut | åreut tchîpé |
nos/dji (ns/dj’) | tchîpréns | åréns tchîpé |
vos (vs) | tchîprîz | årîz tchîpé |
i/ele (il/elle) | tchîprént | årént tchîpé |
Kimandeu | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
tchîpe | åye tchîpé | |
tchîpans | åyanxhe tchîpé | |
tchîpez | åyoxhe tchîpé |
Notule d’ esplikêyes :
- li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
- les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
- li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
- dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
- el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
- dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
- dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.