fortcherdjî

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Do viebe « tcherdjî » avou l’ betchete « for- » des viebes; çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -î » des viebes.

Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.

Viebe

fortcherdjî (2^inme troke) (codjowaedje) (viebe å coplemint) tcherdjî dipus k’ i n’ fåt (on tchår, on dessén, evnd. )

1. • On-z a fortcherdjî ci tchvå la, i n' såreut roter. — Motî Forir (fråze rifondowe).
   • Zels k' on traite di poûssif, di rosse,
     Håre et hote cwand i sont stantchîs,
     A foice, sovint, d' esse fortcherdjîs
     So des voyes plinnes d' oirbires et d' bosses ! — Jean Dessard, D'ine cohe so l'aute, 1939, p.76, Lès dj’vås dè fond (1938) (fråze rifondowe).
   • Cwand c' esteut vosse tchivå ki saetchive li tchår, dj' a todi bén waitî di nel nén fortcherdjî. — Gilbert Renson (fråze rifondowe).
   • C' esteut-st ene grande tcherete a tchéns hertcheye pa deus hinguès rossêyès biesses ki n' polént cåzu pus hop, fortcherdjeye k' ele esteut avou on flairant moncea d' clicotes et d' peas d' robetes, et ki halcotéve, presse a rvierser. — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
   • Li flairante aiwe, fortcherdjeye di soûfe, epweznéve biesses et djins ! — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
   • Nosse vî stoelî est tot spaltreus; Il est fortcherdjî d' vint et d' plouve. — Gérard Havelange (fråze rifondowe).
   • Li fond des montinnes do dessén di dvant esteut pus bea, mins i n' fåt nén fortcherdjî l' pondeure. — Lucyin Mahin.
   • Dj' a oyou dire k' on fortcherdjî batea vineut d' esse rascodou divant Siracuze, el Sicile, avou 78 Malyins, Liberyins et Siera-Leyonîs co vicants, mins ki hossént tertos å mantche. — Lucyin Mahin.

Ortografeyes

Divant 1900 :

• forchergî : E203 ^(lére)

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• fortchèrdji : S0
• fortchèrdjî : C9, E1

E rfondou walon :

• fortcherdjî : R10 ^(lére)

Li mot n’ est nén dins : R13, O4

Ratournaedjes

fortcherdjî

• Francès : surcharger ^(fr), saturer ^(fr)

Addjectif

	singulî	pluriyal
omrin	fortcherdjî	fortcherdjîs
femrin padrî	fortcherdjeye	fortcherdjeyes
femrin padvant	fortcherdjeye	fortcherdjeyès

fortcherdjî omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)

1. tcherdjî d' on trop gros pwès.
   • Pal rowe cabouyeye, padrî cwate sipès tchvås d' cinse, li longou tchåre a schåles avancive fortcherdjî d' meubes, d' ahesses. — Motî Pirsoul (fråze rifondowe). citant — Édouard Thirionet (fråze rifondowe).

Ratournaedjes

tcherdjî d' on trop gros pwès

• Francès : surchargé ^(fr)