tcherdjî

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « tcherdjî », el pout stitchî vaici.

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /t͡ʃɛʀ.ˈd͡ʒiː/ /t͡ʃɛʀ.ˈd͡ʒi/ /t͡ʃɛʀ.ˈd͡ʒɛ/ /t͡ʃɛʀ.ˈd͡ʒe/ /kɛʀ.ˈd͡ʒiː/
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /t͡ʃɛʀ.ˈd͡ʒiː/
• Ricepeures : tcher·djî

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	tchedje
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	tcherdjîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	tcherdjans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	tchedjnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	tchedjrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	tcherdjive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	tchedje
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	tcherdjî
Ôtes codjowaedjes	sipepieus tåvlea

tcherdjî (viebe å coplemint)

1. fé monter (ene martchandijhe) so ene ahesse pol tcheryî.
2. prinde (ene sakî) e-n otostop.
3. (éndjolike) aberweter (on programe, des dnêyes).
4. (mot d’ electricyin) rimpli d' foice electrike (ene batreye).

Parintaedje

• tchedje, tcherdjeu, tcherdjaedje
• s' atcherdjî
• distcherdjî, distchedje
• ritcherdjî
• etcherdjî
• fortcherdjî

Ortografeyes

Divant 1900 :

• cherji : E212

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• kèrtchî : O4
• kèrdji : C8

E rfondou walon :

• tcherdjî : R10 ^(lére), R13

Ratournaedjes

fé aler ene martchandijhe so ene ahesse pol tcheryî

• Inglès : to load ^(en)
• Espagnol : cargar ^(es)
• Francès : charger ^(fr)

Pårticipe erirece

tcherdjî omrin

1. Pårticipe erirece omrin do viebe "tcherdjî", ki pout esse eployî come addjectif et come sustantif.

Addjectif

	singulî	pluriyal
omrin	tcherdjî	tcherdjîs
femrin padrî	tcherdjeye	tcherdjeyes
femrin padvant	tcherdjeye	tcherdjeyès

tcherdjî omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)

1. k' a on gros pwès sor lu.
2. k' a boevou bråmint (di l' alcol).

Ratourneures

1. tcherdjî come on bådet, tcherdjî come on moulet
2. tcherdjî come on Polonès