tchedje
Etimolodjeye
[candjî]Svierba do viebe « tcherdjî ».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /t͡ʃɛt͡ʃ/ /t͡ʃɛːt͡ʃ/
- (pa picårdijhaedje) /kɛʀt͡ʃ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /t͡ʃɛt͡ʃ/
- diferins prononçaedjes : /t͡ʃɛt͡ʃ/ /t͡ʃɛːt͡ʃ/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]| singulî | pluriyal |
|---|---|
| tchedje | tchedjes |
tchedje femrin
- çou k’ est poirté.
- I loyèt des tchedjes foû pezantes et les mete so les spales des djins; et i n' les volèt nén rmouwer del betchete des doets — Nicolas Defrecheux, ratournant Sint Matî avou François Bailleux et Auguste Hock; lijhåve vaici (fråze rifondowe et rarindjeye).
- Nost ome n’ aveut nén des pexhons,
Mins il aveut ene tchedje di ptitès gotes— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.9, “Ine Mâle Journêye” (fråze rifondowe). - Li måvi radjusteye si noere frake et, sins sogne,
I xhufele ene ombåde so les håyes des cotjheas,
Tot loucant les ptitès andjes ki rawårdèt l’ batea
K’ adschind londjinnmint Mouze avou ene tchedje di cocognes — Joseph Mignolet, Li sondje dè mèstré, 1925 (fråze rifondowe).
- (imådjreçmint) pezante responsåvté.
- Deus djonneas e s’ måjhon, c’ esteut ene fele tchedje po l’ grand-mame.
- Po toplin des ôtes, awè dai,
Ene téle niyêye sereut-st ene tchedje;
Nos cmeres, asteure, n' ont pus l' coraedje
Di s' ehaler d' on té fårdea — Joseph Vrindts, "Racontules et råtchåds" (1920), p.148; "Madame groubiote" (fråze rifondowe). - Les parints ont bén veu do côp k' ele lezî sreut puvite ene tchedje k' ene aide — Gaston Lucy (fråze rifondowe).
- (mot d’ militaire) atake tot corant.
Ratourneures
[candjî]- al tchedje / a tchedje
- a ses tchedjes
- a plinne tchedje
- fé come les bådets, si rpoizer al tchedje
Parintaedje
[candjî]- ritchedje
- sortchedje
- tcherdjî;
Loukîz a : « tcherdjî »
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
