å matén
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Shûte des mots : « å » + « matén »
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ɔː.ma.ˈtẽ/ /oː.ma.ˈtɛ̃/ aschoûtez lu /aː.ma.ˈtɛ̃/ /oː.ma.ˈtɛ/ /oː.ma.ˈti/ (betchfessî å) (betchfessî én)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ɔː.ma.ˈtẽ/ aschoûtez lu
Advierbire
[candjî]å matén (nén candjåve)
- (cronolodjeye) å cminçmint del djournêye.
- -Esteut i malåde cwand vs l' avoz cwité å matén ? Dimanda l' dame bouwresse.
Il esteut on pô disrindjî, derit l' ovrire tot rodjixhant come ene crissôte. — Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.49 (fråze rifondowe). - Å matén, dji m' va tot rataker — Jacques Lefebvre (fråze rifondowe).
- Å matén, mi feme m’ a dit ki dj’ esteu grossir. — Paul-Henri Thomsin, ratourtnant Tchantchès, c'èst po rîre, 2023, p.10 (fråze rifondowe).
- Ouy å matén. aschoûtez lu
- I vénrè å matén. aschoûtez lu
- Dji vénrè å matén. aschoûtez lu
- -Esteut i malåde cwand vs l' avoz cwité å matén ? Dimanda l' dame bouwresse.
- (pus stroetmint) après l' dijhaedje d' ene eure.
- Di set eures å matén disk' a nouv eures al nute, li magazin esteut drovou. aschoûtez lu
Ratourneures
[candjî]- dispoy å matén
- Dji cwereu après vos dispoy å matén. — Henri Simon, « Li Neûre Poye » 1889, (eplaidaedje da Jean Haust di 1936), p.96 (fråze rifondowe).
- timpe å matén.
- Ma fwè, timpe å matén, vos endè årez bén dné — Édouard Remouchamps, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, «w:Li savtî», 77-143 (fråze rifondowe).
- tot timpe å matén
- Li dimegne, tot timpe å matén,
I rvént prinde si plaece e rivadje— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.15, “Li Pèheu à l’Vège” (fråze rifondowe).
- Li dimegne, tot timpe å matén,
- ouy å matén
- Ene sacwè sol gazete ouy å matén ? — Paul-Henri Thomsin, ratournant Maigret èt l’danseûse d’å Gai-Moulin, 1994, p. 7 (fråze rifondowe).
Ratournaedjes
[candjî]å cminçmint del djournêye