Aller au contenu

å

Èn årtike di Wiccionaire.
Loukîz eto : a, á, à, â, ä, ā, ã, , ă, ǎ, ȧ, , , , ą, ą́, , , a', , aꞌ, ’a, ’ā, ʻa, ʻā, ª, @, a-, a+, -a, , , , ą̊, , 𝐚, 𝑎, 𝒂, 𝒶, 𝓪, 𝔞, 𝖆, 𝕒, 𝖺, 𝗮, 𝘢, 𝙖, а, α.

Scrijha latén

[candjî]
a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Lete A avou des faflotes
Ôtès letes
Pitites grandès letes

Lete

[candjî]
pitite lete grande lete
å
U+00E5
Å
U+00C5

å

  1. pitite lete latene a avou ene bole.

Etimolodjeye 1

[candjî]

Lete k’ a-st aspité diviè 1900 a Lidje po scrire li son etur /aː/ et /oː//ɔː/. Divant çoula, il esteut scrît « â ».

Etimolodjeye 2

[candjî]

Etroclaedje di : « a » + « li » (divant èn omrin sustantif)

Prononçaedje

[candjî]

Etroclé årtike

[candjî]
singulî pluriyal
omrin å / a l’ (divant voyale) ås / åzès / azès / a les
femrin al / a l’ ås / åzès / azès / a les

å omrin

  1. oblidjî etroclaedje di « a li » divant èn omrin no.
    1. divant on cmon no.
      1. eviè li…
        • Dji va å teyåte.
        • Dji n’ a nén ddja l’ tins d’ aler å botike.
      2. amon li…, po l’ aler trover.
        • Dj’ a stî å méde po mes roumatisses.
        • I fårè k’ dji våye å comissaire si ça continowe.
        • Dji l’ a atchté å Cora
      3. po-z aler cweri après
        • Vos l’ alez vey torade. Ele e-st evoye ås fleurs ; vos voeroz-st ene sacwè d’ aclevé ! Henri Simon, « Sètche, i bètche » 1889, (eplaidaedje da Jean Haust e 1936), p.45 (fråze rifondowe).
        • Djaque èvoya li vârlet â lèçê, ala qwèri lu-minme deûs tchèyîres et, s’apinsant qu’à dès djins si bin moussîs i n’ faléve nin vûdî à beûre divins lès pintes d’ tos lès djoûs, i prinda è l’ârmâ deûs bês vêres d’â Val qu’onk di ses camarådes, l’annêye di d’vant, lî aveût d’né po s’ fièsse. Jean-François Renkin, On dimègne, 1896.
        • Dj' a stou ås racsegnmints. Tos leus béns sont-st îpotekés po pus d' cénk meye francs.Joseph Mignolet, "Milionêre !" (1934), p.48 (fråze rifondowe).
      4. dilé.
        • Vinoz å feu.
    2. divins on no prôpe :
      1. no d’ djin.
        • C’ est co ene hepe ki dj’ a yeu å Fernand.
      2. no d’ plaece.
      3. no d’ fiesse.
  2. (vî mot) divant on viebe sustantivé.
    • A ls ôre, les leus toûnrént a berbis. Joseph Calozet.
    • Il est co ene feye å ploure. — J. Bastin (sourdant a recråxhî).
    • Dji m’ voleu aler laver, mins å ploure insi, dji n’ î va nén. Sintake do walon del Gléjhe.
    • I piede si tins å lére. Sintake do walon del Gléjhe.
    • Ça a stî a lzès raclôre insi, va, mes poyes ki dj’ els a pår fwait setchi. Sintake do walon del Gléjhe.
    • C’ est po ça ki dj’ vos a dit å comincî: el djoyeuse peneuse samwinne. Lucyin Mahin.
    • Vos a-t ele riloukî å sinte vosse frisse muzea, Vos, ô, rôze di nôvimbe, påjhule dissu l’ pazea. Charly Dodet.
Mots d’ aplacaedje
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : O0, O3
Ratournaedjes
[candjî]
a li divant on cmon no omrin