Rawete:Codjowaedje do walon/bôgyî
Apparence
Codjowaedje do viebe bôgyî
Viebe del troejhinme troke
avou l' rîle do son GU ⇨ G divant Y.
Môdes sins djin | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
Infinitif | bôgyî | aveur/awè bôgyî |
Djerondif | e/tot bôguiant | e-z/tot-z åyant bôgyî |
Pårticipe | bôguiant | bôgyî bôguieye (femrin) |
Indicatif | ||
---|---|---|
Prezintrece | Ripassé prezint | |
dji (dj’) | bôgueye | a bôgyî |
ti/to (t’) | bôgueyes | as bôgyî |
i/ele/on (il/elle/on-z) | bôgueye | a bôgyî |
nos/dji (ns/dj’) | bôguians | avans bôgyî |
vos (vs) | bôgyîz | av(oz) bôgyî |
i/ele (il/elle) | bôguièt bôgueynut |
ont bôgyî |
Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
dji (dj’) | bôgyive | aveu bôgyî |
ti/to (t’) | bôgyives | aveus bôgyî |
i/ele/on (il/elle/on-z) | bôgyive | aveut bôgyî |
nos/dji (ns/dj’) | bôguiéns | avéns bôgyî |
vos (vs) | bôgyîz | avîz bôgyî |
i/ele (il/elle) | bôguiént | avént bôgyî |
Erirece | Ripassé erirece | |
dji (dj’) | bôguia | ava bôgyî ouri bôgyî |
ti/to (t’) | bôguias | avas bôgyî ouris bôgyî |
i/ele/on (il/elle/on-z) | bôguia | ava bôgyî ourit bôgyî |
nos/dji (ns/dj’) | bôgyîs | avîs bôgyî |
vos (vs) | bôgyîz | avîz bôgyî |
i/ele (il/elle) | bôgyît | avît bôgyî |
Futur | Ripassé futurrece | |
dji (dj’) | bôgueyrè | årè bôgyî |
ti/to (t’) | bôgueyrès | årès bôgyî |
i/ele/on (il/elle/on-z) | bôgueyrè | årè bôgyî |
nos/dji (ns/dj’) | bôgueyrans | årans bôgyî |
vos (vs) | bôgueyroz | åroz bôgyî |
i/ele (il/elle) | bôgueyront | åront bôgyî |
Suddjonctif | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
ki dji (dj’) | bôgueye | åye bôgyî |
ki ti/to (t’) | bôgueyes | åyes bôgyî |
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | bôgueye | åye bôgyî |
ki nos/dji (ns/dj’) | bôguianxhe | åyanxhe bôgyî |
ki vos (vs) | bôgyîxhe | åyoxhe bôgyî |
k’ i/ele (il/elle) | bôguiexhe bôgueynuxhe |
åyexhe bôgyî euxhnuxhe bôgyî |
Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
ki dji (dj’) | bôguiaxhe | euxhe bôgyî |
ki ti/to (t’) | bôguiaxhes | euxhes bôgyî |
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | bôguiaxhe | euxhe bôgyî |
ki nos/dji (ns/dj’) | bôguiénxhe | euxhénxhe bôgyî |
ki vos (vs) | bôgyîxhe | euxhîxhe bôgyî |
k’ i/ele (il/elle) | bôguiénxhe | euxhénxhe bôgyî |
Condicioneu | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
dji (dj’) | bôgueyreu | åreu bôgyî |
ti/to (t’) | bôgueyreus | åreus bôgyî |
i/ele/on (il/elle/on-z) | bôgueyreut | åreut bôgyî |
nos/dji (ns/dj’) | bôgueyréns | åréns bôgyî |
vos (vs) | bôgueyrîz | årîz bôgyî |
i/ele (il/elle) | bôgueyrént | årént bôgyî |
Kimandeu | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
bôgueye | åye bôgyî | |
bôguians | åyanxhe bôgyî | |
bôgyîz | åyoxhe bôgyî |
Notule d’ esplikêyes :
- li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
- les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
- li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
- dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
- el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
- dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
- dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.