Rawete:Codjowaedje do walon/schoircî
Apparence
Codjowaedje do viebe schoircî
Viebe del deujhinme troke
avou rstitchaedje di EY et candjmint C ⇨ Ç divant A.
| Môdes sins djin | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| Infinitif | schoircî | aveur/awè schoircî |
| Djerondif | e/tot schoirçant | e-z/tot-z åyant schoircî |
| Pårticipe | schoirçant | schoircî schoirceye (femrin) |
| Indicatif | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Ripassé prezint | |
| dji (dj’) | schoirceye | a schoircî |
| ti/to (t’) | schoirceyes | as schoircî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | schoirceye | a schoircî |
| nos/dji (ns/dj’) | schoirçans | avans schoircî |
| vos (vs) | schoircîz | av(oz) schoircî |
| i/ele (il/elle) | schoircèt schoirceynut |
ont schoircî |
| Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
| dji (dj’) | schoircive | aveu schoircî |
| ti/to (t’) | schoircives | aveus schoircî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | schoircive | aveut schoircî |
| nos/dji (ns/dj’) | schoircéns | avéns schoircî |
| vos (vs) | schoircîz | avîz schoircî |
| i/ele (il/elle) | schoircént | avént schoircî |
| Erirece | Ripassé erirece | |
| dji (dj’) | schoirça | ava schoircî ouri schoircî |
| ti/to (t’) | schoirças | avas schoircî ouris schoircî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | schoirça | ava schoircî ourit schoircî |
| nos/dji (ns/dj’) | schoircîs | avîs schoircî |
| vos (vs) | schoircîz | avîz schoircî |
| i/ele (il/elle) | schoircît | avît schoircî |
| Futur | Ripassé futurrece | |
| dji (dj’) | schoirceyrè | årè schoircî |
| ti/to (t’) | schoirceyrès | årès schoircî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | schoirceyrè | årè schoircî |
| nos/dji (ns/dj’) | schoirceyrans | årans schoircî |
| vos (vs) | schoirceyroz | åroz schoircî |
| i/ele (il/elle) | schoirceyront | åront schoircî |
| Suddjonctif | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| ki dji (dj’) | schoirceye | åye schoircî |
| ki ti/to (t’) | schoirceyes | åyes schoircî |
| k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | schoirceye | åye schoircî |
| ki nos/dji (ns/dj’) | schoirçanxhe | åyanxhe schoircî |
| ki vos (vs) | schoircîxhe | åyoxhe schoircî |
| k’ i/ele (il/elle) | schoircexhe schoirceynuxhe |
åyexhe schoircî euxhnuxhe schoircî |
| Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
| ki dji (dj’) | schoirçaxhe | euxhe schoircî |
| ki ti/to (t’) | schoirçaxhes | euxhes schoircî |
| k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | schoirçaxhe | euxhe schoircî |
| ki nos/dji (ns/dj’) | schoircénxhe | euxhénxhe schoircî |
| ki vos (vs) | schoircîxhe | euxhîxhe schoircî |
| k’ i/ele (il/elle) | schoircénxhe | euxhénxhe schoircî |
| Condicioneu | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| dji (dj’) | schoirceyreu | åreu schoircî |
| ti/to (t’) | schoirceyreus | åreus schoircî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | schoirceyreut | åreut schoircî |
| nos/dji (ns/dj’) | schoirceyréns | åréns schoircî |
| vos (vs) | schoirceyrîz | årîz schoircî |
| i/ele (il/elle) | schoirceyrént | årént schoircî |
| Kimandeu | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| schoirceye | åye schoircî | |
| schoirçans | åyanxhe schoircî | |
| schoircîz | åyoxhe schoircî | |
Notule d’ esplikêyes :
- li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
- les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
- li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
- dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
- el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
- dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
- dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.