Rawete:Codjowaedje do walon/tchawer
Apparence
Môdes sins djin | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
Infinitif | tchawer | aveur/awè tchawé |
Djerondif | e/tot tchawant | e-z/tot-z åyant tchawé |
Pårticipe | tchawant | tchawé tchawêye (femrin) |
Indicatif | ||
---|---|---|
Prezintrece | Ripassé prezint | |
dji (dj’) | tchawe | a tchawé |
ti/to (t’) | tchawes | as tchawé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | tchawe | a tchawé |
nos/dji (ns/dj’) | tchawans | avans tchawé |
vos (vs) | tchawez | av(oz) tchawé |
i/ele (il/elle) | tchawèt tchawnut |
ont tchawé |
Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
dji (dj’) | tchawéve | aveu tchawé |
ti/to (t’) | tchawéves | aveus tchawé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | tchawéve | aveut tchawé |
nos/dji (ns/dj’) | tchawéns | avéns tchawé |
vos (vs) | tchawîz | avîz tchawé |
i/ele (il/elle) | tchawént | avént tchawé |
Erirece | Ripassé erirece | |
dji (dj’) | tchawa | ava tchawé ouri tchawé |
ti/to (t’) | tchawas | avas tchawé ouris tchawé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | tchawa | ava tchawé ourit tchawé |
nos/dji (ns/dj’) | tchawîs | avîs tchawé |
vos (vs) | tchawîz | avîz tchawé |
i/ele (il/elle) | tchawît | avît tchawé |
Futur | Ripassé futurrece | |
dji (dj’) | tchawrè | årè tchawé |
ti/to (t’) | tchawrès | årès tchawé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | tchawrè | årè tchawé |
nos/dji (ns/dj’) | tchawrans | årans tchawé |
vos (vs) | tchawroz | åroz tchawé |
i/ele (il/elle) | tchawront | åront tchawé |
Suddjonctif | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
ki dji (dj’) | tchawe | åye tchawé |
ki ti/to (t’) | tchawes | åyes tchawé |
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | tchawe | åye tchawé |
ki nos/dji (ns/dj’) | tchawanxhe | åyanxhe tchawé |
ki vos (vs) | tchawéxhe | åyoxhe tchawé |
k’ i/ele (il/elle) | tchawexhe tchawnuxhe |
åyexhe tchawé euxhnuxhe tchawé |
Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
ki dji (dj’) | tchawaxhe | euxhe tchawé |
ki ti/to (t’) | tchawaxhes | euxhes tchawé |
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | tchawaxhe | euxhe tchawé |
ki nos/dji (ns/dj’) | tchawénxhe | euxhénxhe tchawé |
ki vos (vs) | tchawîxhe | euxhîxhe tchawé |
k’ i/ele (il/elle) | tchawénxhe | euxhénxhe tchawé |
Condicioneu | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
dji (dj’) | tchawreu | åreu tchawé |
ti/to (t’) | tchawreus | åreus tchawé |
i/ele/on (il/elle/on-z) | tchawreut | åreut tchawé |
nos/dji (ns/dj’) | tchawréns | åréns tchawé |
vos (vs) | tchawrîz | årîz tchawé |
i/ele (il/elle) | tchawrént | årént tchawé |
Kimandeu | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
tchawe | åye tchawé | |
tchawans | åyanxhe tchawé | |
tchawez | åyoxhe tchawé |
Notule d’ esplikêyes :
- li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
- les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
- li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
- dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
- el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
- dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
- dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.