Rawete:Codjowaedje do walon/xhaler
| Môdes sins djin | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| Infinitif | xhaler | aveur/awè xhalé |
| Djerondif | e/tot xhalant | e-z/tot-z åyant xhalé |
| Pårticipe | xhalant | xhalé xhalêye (femrin) |
| Indicatif | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Ripassé prezint | |
| dji (dj’) | xhale | a xhalé |
| ti/to (t’) | xhales | as xhalé |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | xhale | a xhalé |
| nos/dji (ns/dj’) | xhalans | avans xhalé |
| vos (vs) | xhalez | av(oz) xhalé |
| i/ele (il/elle) | xhalèt xhalnut |
ont xhalé |
| Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
| dji (dj’) | xhaléve | aveu xhalé |
| ti/to (t’) | xhaléves | aveus xhalé |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | xhaléve | aveut xhalé |
| nos/dji (ns/dj’) | xhaléns | avéns xhalé |
| vos (vs) | xhalîz | avîz xhalé |
| i/ele (il/elle) | xhalént | avént xhalé |
| Erirece | Ripassé erirece | |
| dji (dj’) | xhala | ava xhalé ouri xhalé |
| ti/to (t’) | xhalas | avas xhalé ouris xhalé |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | xhala | ava xhalé ourit xhalé |
| nos/dji (ns/dj’) | xhalîs | avîs xhalé |
| vos (vs) | xhalîz | avîz xhalé |
| i/ele (il/elle) | xhalît | avît xhalé |
| Futur | Ripassé futurrece | |
| dji (dj’) | xhalrè | årè xhalé |
| ti/to (t’) | xhalrès | årès xhalé |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | xhalrè | årè xhalé |
| nos/dji (ns/dj’) | xhalrans | årans xhalé |
| vos (vs) | xhalroz | åroz xhalé |
| i/ele (il/elle) | xhalront | åront xhalé |
| Suddjonctif | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| ki dji (dj’) | xhale | åye xhalé |
| ki ti/to (t’) | xhales | åyes xhalé |
| k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | xhale | åye xhalé |
| ki nos/dji (ns/dj’) | xhalanxhe | åyanxhe xhalé |
| ki vos (vs) | xhaléxhe | åyoxhe xhalé |
| k’ i/ele (il/elle) | xhalexhe xhalnuxhe |
åyexhe xhalé euxhnuxhe xhalé |
| Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
| ki dji (dj’) | xhalaxhe | euxhe xhalé |
| ki ti/to (t’) | xhalaxhes | euxhes xhalé |
| k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | xhalaxhe | euxhe xhalé |
| ki nos/dji (ns/dj’) | xhalénxhe | euxhénxhe xhalé |
| ki vos (vs) | xhalîxhe | euxhîxhe xhalé |
| k’ i/ele (il/elle) | xhalénxhe | euxhénxhe xhalé |
| Condicioneu | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| dji (dj’) | xhalreu | åreu xhalé |
| ti/to (t’) | xhalreus | åreus xhalé |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | xhalreut | åreut xhalé |
| nos/dji (ns/dj’) | xhalréns | åréns xhalé |
| vos (vs) | xhalrîz | årîz xhalé |
| i/ele (il/elle) | xhalrént | årént xhalé |
| Kimandeu | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| xhale | åye xhalé | |
| xhalans | åyanxhe xhalé | |
| xhalez | åyoxhe xhalé | |
Notule d’ esplikêyes :
- li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
- les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
- li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
- dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
- el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
- dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
- dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.