capåbe
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Calcaedje do francès « capable » (minme sinse), lu-minme do tayon-bodje latén « capabilis » (ki pout contni), çou ki dene on mot avou l’ cawete « -åbe ».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- (avou cawete francijheye -åbe) /ka.ˈpɔːp/ /ka.ˈpaːp/
- (avou cawete erîlêye -åve) /ka.ˈpɑ̃f/ (betchfessî å, halcrosse rîlêye)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ka.ˈpɔːp/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : ca·påbe
Addjectif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin et femrin |
capåbe | capåbes |
capåbe omrin et femrin (come addjectif djondrece, todi metou padrî l’ no)
- ki sait fé ene metowe sacwè.
- Dji vs sai ene plaece ki vs duré bén, Sins k' n' åye mezåjhe di boun amisse. Dji so capåbe. Schoûtez çki dj' di — Simon li scrinî (fråze rifondowe).
- Dji drouve l' ouxh : so moens d' èn eclair
Tote li niyêye est revolêye ;
Ca, po-z esse li prume a prinde l' air,
I sont capåbes di fé ene trûlêye. — Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.147, « Nos ‘nn’ alans » (fråze rifondowe). - Tos les comedyins, pår les pus djonnes, sont i capåbes di djåzer walon sins accint ? — Marcel Slangen (fråze rifondowe).
- C' est l' sindicat ki l' a poûssî a fé del politike. «Vos creyoz ki dj' è so capåbe ?», aveut i dmandé. «Tchofile, i gn a nén dandjî d' esse capåbe», lyi aveut respondou s' tchîf, «vos dvroz simplumint rapoirter des vwès å pårti» — Ernest Benoit (fråze rifondowe).
- Fåt i nén assoti ! Vos n' estoz nén minme capåbes do clore li betche a ene prijhnire ?— Paul-Henri Thomsin, ratournant Li diâle è cwér, ine avinteûre di Bakelandt l’èspiyon di Napolèyon à Lîdje, 2009, p. 37 (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
capåbe | capåbes |
capåbe omrin et femrin
- onk (ene) foirt sûti (sûteye), ki sait fé bråmint des sacwè ki les ôtes ni savèt fé.
- Li fi Djôrisse, c' est on capåbe, da, lu !
Sinonimeye
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]capåbe
- Francès : personne compétente (fr), génie (fr)
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Calcaedjes do francès e walon
- Mots do walon vinant do latén
- Addjectifs do walon avou l' cawete -åbe
- Mots avou l' betchfessî å (halcrosse rîlêye)
- Mots do walon di deus pîs
- Addjectifs do walon
- Addjectifs ås cwate cognes ortografikes
- Addjectifs do walon ki l' omrin et l' femrin sont pareys
- Addjectifs do walon todi metous padrî
- Sustantifs do walon
- Sustantifs do walon ki l' omrin et l' femrin sont pareys