sûti
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén «subtilem», adon droet parint do walon et do francès «subtil».
Addjectif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | sûti | sûtis |
femrin padrî | sûteye | sûteyes |
femrin padvant | sûteye | sûteyès |
sûti omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- (tot cåzant d' ene djin) ki tuze rade et bén, ki voet clair do côp, ki voet lon dvant lu.
- Ene feme doet esse sûteye sins esse savante. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Ti n' responds rén, t' es trop sûti,
Po t' meler d' ene sifwaite håsplêye !
Li guere ås åbalowes, tel fwais— Henri Simon, "Å mohon" (1883) (fråze rifondowe). - Avou des sûteyès djins come vozôtes, nos estans seurs qui vos vs såroz siervi d' tot çoula sins rujhe. — Stéphane Quertinmont.
- Ci abwesson la, parexhe ki ça rind foirt et sûti, et k' on n' est måy malåde avou çoula. — Lucyin Mahin.
- (tot cåzant d' ene idêye) k' a bén stî tuzé.
- I m' a dné on sûti consey {{s-rif|E203}
Ratourneures
[candjî]- fåt esse sûti po fé l' biesse : C' est nén åjhey di fé l' ci ki n' comprind rén a rén, dabôrd k' on sait bén di cwè k' i rtoûne.
Disfondowes: sûti, èye; sûti, îye.
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]- sûtifone
- Sûtinin (onk des nûtons d' Blanke-Nive)
Sinonimeye
[candjî]Contråve
[candjî]biesse, loigne, boirgnasse, oirgnasse, ki n' esteut nén la cwand on a fwait les pårts
Sipårdaedje do mot
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]ki tuze bén
- Arabe : ذكي (ar) = ذَكي = dhakî
- Arabe marokin : مطوّر (ary) = مْطوّر = m6ewwer (mTewwer)
- Almand : klug (de), gescheit (de), schlau (de)
- Inglès : clever (en), smart (en)
- Espagnol : listo (es), inteligente (es)
- Francès : clairvoyant (fr), intelligent (fr), sagace (fr), doué (fr), perspicace (fr), sensé (fr), spirituel (fr)
- Neyerlandès : slim (nl)
k' a stî bén tuzé
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | sûti | sûtis |
femrin | sûteye | sûteyes |
sûti omrin
- djin ki tuze comifåt.
- Li Comission d' Brussele a lomé troes sûtis, po-z aler vey si les noû-Recsisses otrichyins respecten les Droets del Djin.
Ratournaedjes
[candjî]F. sage.