prezint
Apparence
Etimolodjeye 1
[candjî]Tayon-bodje latén « praesens », (minme sinse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /pre.zɛ̃/ /pʀeː.zɛ̃/ /prɛ.zɛ̃/ Prononçaedje a radjouter
- (pa rfrancijhaedje) /pʁe.zɑ̃/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /prɛ.zɛ̃/
- Ricepeures : pre·zint
Addjectif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | prezint | prezints |
femrin padrî | prezinte | prezintes |
femrin padvant | prezinte | prezintès |
prezint omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- k' est cial avou.
- ki s' passe asteure.
- Tot do long dj' a polou naxhî
Divins les afwaires ripoizêyes,
Ou cwand i m' sititche d' ascoxhî
Les moumints prezints, mi côp d' ouy,
Si tcherdjî d' poennes, si tcherdjî d' croes,
Et shure e l' espåce li minme voye ! — Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), p.1 (fråze rifondowe).
- Tot do long dj' a polou naxhî
Ratournaedjes
[candjî]Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
prezint | prezints |
prezint omrin
- tins d' asteure.
- sacwè k' on ofrixh.
- Divinltins, les djins viként « a cabasse » avou li nateure. I priyént ene deyesse di pire et s' lyi ofrént i pår totes sôres di prezints — Paul-Henri Thomsin, ratournant e walon Walon’rèye, tére di lédjindes, 1998, p. 28 (fråze rifondowe).
- Sint-Nicolai m' aveut-st apoirté li pus forfant des prezints — Léon Bukens (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- a prezint
- fé prezint di.
- On m' fijha prezint d' ene djonne cate, tote noere come ene pouce — Jean Lejeune di Djoupeye, Avå trîhes èt bwès, p. 88 (fråze rifondowe).
- I m’ ont fwait prezint d’ ene tîçlete di fraijhes — Motî Forir, Dins « tîçlete » (fråze rifondowe et rarindjeye).
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :