rischeure
Si vos avoz des cnoxhances sol sudjet, vos nos ploz aidî tot rtchôcant des dnêyes so l’ årtike : clitchîz sol boton « candjî » po radjouter des infôrmåcions.
Etimolodjeye 1
[candjî]avou ene sipotchåve voyale | avou ene divanceye voyale | sipotcheye cogne |
rischeure | erscheure | rscheure |
Viebe
[candjî]rischeure
I. [v.c.]
- scheure co on côp.
- Lès grigneûs
Faut lès caki
Po fè r’cheûre leûs toûrmints
— Émile Hesbois. - Alez rscheure les åbes: on-z a leyî des fruts. rischeure li strin di rgon po fé les loyéns : (vî mot d' cinsî) el scheure comifåt po saetchî foû les ptits fistous, ki n' vont nén dins les loyéns k' on loyive les djåbes.
- rl a: rawete, fåsson.
- Lès grigneûs
a) magnî sol conte di (kéconk); I trouve todi ene sakî a rscheure. F. pique-assiette.
b) ricure po rén. Il est todi metou ås plaeces ou çk' i gn a åk a rscheure. F. récupérer, recevoir gratuitement.
- schaper (ene sakî), li sotni.
- Dj' a rscheure on djonne tchén k' on voleut taper e Mouze — Motî Forir (fråze rifondowe).
- I m' rischeut todi .
- Li Rezistance schapa nosse Walonreye, come ele rischoya li France do Djenerål De Gaule — Lucyin Mahin. F. délivrer, sauver, arracher des mains, venir à la rescousse, soutenir, prendre le parti de.
- (pus stroetmint, el rilidjon crustinne) schaper les djins do petchî, tot djåzant do Criss.
- Nos contans bén sol l' bouneur ki vs prometez et nos ratindans k' Djezus-Cri nos vegne rischeure (messe e walon).
- Rashonnés po fé l' fiesse di l' Ucaristeye, priyans comifåt l' Signeur ki vout rscheure tos les djins (G. Sfazi). F. sauver.
- Minme les djusses ki dvént esse rischoyous, ni polént nén, dvant vosse Passion et l' grand bénfêt d' vosse sinte moirt, intrer e rweyåme do Cîr — Jean Bosly, ratournant L' imitåcion d' Djezus-Cri. — Jean Bosly, L’ îmitåcion d’ Jèzus-Cris (ratourné di J. Bosly) (fråze rifondowe).
5. rischeure on martchî. fé èn ovraedje (u ene pårt d' èn ovraedje) po èn ôte, k' a bouxhî l' martchî djus dvant vos. F. reprendre, sous-traiter.
II. [v.s.c.]
- scheure, toumer, ritoumer.
- A Nazibea, i s' ascropa, prinde ene pougnêye di tere dins si mwin, et l' tchåspougnî, divant del laire rischeure, groumiote pa groumiote, inte di ses doets (A. Georges, rat. pa — Lucyin Mahin.
- Les noveas ritches divnèt des rintîs eyet leus sôs sont furlés a non-syince, et ça n' rischeut nén sovint so les pôvès djins di leu payis — Lucyin Mahin. F. retomber.
2. scheure co on côp. Vosse robe, k' esteut si bén rtindowe, rischeut co. S' il a rprin ene måvasse abitude, i lyi få rscheure — Motî Forir (fråze rifondowe).
- (cwårdjeu) fé on pli k' on n' s' î atind nén, po-z espaitchî les ôtes di fé dobe.
- Lacobén k' dj' avans rscheu: dj' åréns yeu ene dobe coye
- On dit eto: schaper l' dobe.
4. raveur ses cwårs tot vindant (ene sacwè, ene biesse). I n' è rscheuront rén, di leus biesses (ramexhné pa L. Léonard). F. tirer, encaisser, obtenir, percevoir, retirer.
III. si rscheure [v.pr.] conter so (èn ôte), cweri d' l' aidance. I s' rischeut todi sor mi. F. s'en remettre à; chercher appui sur.
IV. [v. sins djin] riploure a saeyea. Ça rscheut co ! rl a: richlôner. F. pleuvoir à nouveau à verse.
| rischoyaedje u erschoyaedje / rschoyaedje rischoyaedje [o.n.]
- no d' fijhaedje et no di çou k' est fwait (accion eyet si adierça) pol viebe "rischeure". F. récupération, retombée, sauvetage, salut, délivrance, soutien, reprise d'un marché, sous-taitance, paiement. rischoyaedje economike : ritcheyaedje economike.
- (pus stroetmint, el rilidjon crustinne) schapaedje des djins pal moirt da Djezus-Cri. F. salut.
| rischoyance
u erschoyance / rschoyance [f.n.]
- (rilidjon crustinne) estance des djins ki sont rscheus pal moirt do Criss.
- Dji prindrè l' cålice del rischoyance et dji houcrè l' no do Signeur (messe e walon). Nos priyans co po les croeyants d' nosse rapoûlaedje; po k' il åyexhe li påye, li sinté, li rischoyance, l' astoca et l' pardon; et po k' i leyexhe leus petchîs lon erî (G. Sfazi). F. salut.
Etimolodjeye 2
[candjî]Codjowas
[candjî]rischeure
- indicatif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « rischurer ».
- suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « rischurer ».
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece, do viebe « rischurer ».
- Mots do walon
- Walon
- Viebes do walon
- Mots do walon avou des ratourneures
- Codjowas do walon
- Codjowas do cåzant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do cåzant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas d' l' atôtchî do Cmandeu do walon