Rawete:Codjowaedje do walon/ritchessî
Codjowaedje do viebe r(i)tchessî
Viebe del deujhinme troke
avou candjmint SS ⇨ S divant ene cossoune.
| Môdes sins djin | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| Infinitif | r(i)tchessî | aveur/awè rtchessî |
| Djerondif | e/tot r(i)tchessant | e-z/tot-z åyant rtchessî |
| Pårticipe | r(i)tchessant | r(i)tchessî ritchessî (femrin) |
| Indicatif | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Ripassé prezint | |
| dji (dj’) | r(i)tchesse | a rtchessî |
| ti/to (t’) | r(i)tchesses | as rtchessî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | r(i)tchesse | a rtchessî |
| nos/dji (ns/dj’) | r(i)tchessans | avans rtchessî |
| vos (vs) | r(i)tchessîz | av(oz) rtchessî |
| i/ele (il/elle) | r(i)tchessèt r(i)tchesnut |
ont rtchessî |
| Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
| dji (dj’) | r(i)tchessive | aveu rtchessî |
| ti/to (t’) | r(i)tchessives | aveus rtchessî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | r(i)tchessive | aveut rtchessî |
| nos/dji (ns/dj’) | r(i)tchesséns | avéns rtchessî |
| vos (vs) | r(i)tchessîz | avîz rtchessî |
| i/ele (il/elle) | r(i)tchessént | avént rtchessî |
| Erirece | Ripassé erirece | |
| dji (dj’) | r(i)tchessa | ava rtchessî ouri rtchessî |
| ti/to (t’) | r(i)tchessas | avas rtchessî ouris rtchessî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | r(i)tchessa | ava rtchessî ourit rtchessî |
| nos/dji (ns/dj’) | r(i)tchessîs | avîs rtchessî |
| vos (vs) | r(i)tchessîz | avîz rtchessî |
| i/ele (il/elle) | r(i)tchessît | avît rtchessî |
| Futur | Ripassé futurrece | |
| dji (dj’) | r(i)tchesrè | årè rtchessî |
| ti/to (t’) | r(i)tchesrès | årès rtchessî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | r(i)tchesrè | årè rtchessî |
| nos/dji (ns/dj’) | r(i)tchesrans | årans rtchessî |
| vos (vs) | r(i)tchesroz | åroz rtchessî |
| i/ele (il/elle) | r(i)tchesront | åront rtchessî |
| Suddjonctif | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| ki dji (dj’) | r(i)tchesse | åye ritchessî |
| ki ti/to (t’) | r(i)tchesses | åyes ritchessî |
| k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | r(i)tchesse | åye ritchessî |
| ki nos/dji (ns/dj’) | r(i)tchessanxhe | åyanxhe ritchessî |
| ki vos (vs) | r(i)tchessîxhe | åyoxhe ritchessî |
| k’ i/ele (il/elle) | r(i)tchessexhe r(i)tchesnuxhe |
åyexhe ritchessî euxhnuxhe ritchessî |
| Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
| ki dji (dj’) | r(i)tchessaxhe | euxhe ritchessî |
| ki ti/to (t’) | r(i)tchessaxhes | euxhes ritchessî |
| k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | r(i)tchessaxhe | euxhe ritchessî |
| ki nos/dji (ns/dj’) | r(i)tchessénxhe | euxhénxhe ritchessî |
| ki vos (vs) | r(i)tchessîxhe | euxhîxhe ritchessî |
| k’ i/ele (il/elle) | r(i)tchessénxhe | euxhénxhe ritchessî |
| Condicioneu | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| dji (dj’) | r(i)tchesreu | åreu rtchessî |
| ti/to (t’) | r(i)tchesreus | åreus rtchessî |
| i/ele/on (il/elle/on-z) | r(i)tchesreut | åreut rtchessî |
| nos/dji (ns/dj’) | r(i)tchesréns | åréns rtchessî |
| vos (vs) | r(i)tchesrîz | årîz rtchessî |
| i/ele (il/elle) | r(i)tchesrént | årént rtchessî |
| Kimandeu | ||
|---|---|---|
| Prezintrece | Erirece | |
| r(i)tchesse | åye ritchessî | |
| r(i)tchessans | åyanxhe ritchessî | |
| r(i)tchessîz | åyoxhe ritchessî | |
Notule d’ esplikêyes :
- li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
- les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
- li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
- dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
- el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
- dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
- dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.