Rawete:Codjowaedje do walon/shure
Apparence
Môdes sins djin | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
Infinitif | shure | aveur/awè shû / shuvou u shujhou |
Djerondif | e/tot shuvant / shujhant | e-z/tot-z åyant shû / shuvou u shujhou |
Pårticipe | shuvant / shujhant | shû / shuvou u shujhou shuvowe / shujhowe (femrin) |
Indicatif | ||
---|---|---|
Prezintrece | Ripassé prezint | |
dji (dj’) | shû | a shû / shuvou u shujhou |
ti/to (t’) | shûs | as shû / shuvou u shujhou |
i/ele/on (il/elle/on-z) | shû | a shû / shuvou u shujhou |
nos/dji (ns/dj’) | shuvans / shujhans | avans shû / shuvou u shujhou |
vos (vs) | shuvoz / shujhoz | av(oz) shû / shuvou u shujhou |
i/ele (il/elle) | shuvèt / shujhèt shuvnut / shujhnut |
ont shû / shuvou u shujhou |
Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
dji (dj’) | shuveu / shujheu | aveu shû / shuvou u shujhou |
ti/to (t’) | shuveus / shujheus | aveus shû / shuvou u shujhou |
i/ele/on (il/elle/on-z) | shuveut / shujheut | aveut shû / shuvou u shujhou |
nos/dji (ns/dj’) | shuvéns / shujhéns | avéns shû / shuvou u shujhou |
vos (vs) | shuvîz / shujhîz | avîz shû / shuvou u shujhou |
i/ele (il/elle) | shuvént / shujhént | avént shû / shuvou u shujhou |
Erirece | Ripassé erirece | |
dji (dj’) | shuva / shujha | ava shû / shuvou u shujhou ouri shû / shuvou u shujhou |
ti/to (t’) | shuvas / shujhas | avas shû / shuvou u shujhou ouris shû / shuvou u shujhou |
i/ele/on (il/elle/on-z) | shuva / shujha | ava shû / shuvou u shujhou ourit shû / shuvou u shujhou |
nos/dji (ns/dj’) | shuvîs / shujhîs | avîs shû / shuvou u shujhou |
vos (vs) | shuvîz / shujhîz | avîz shû / shuvou u shujhou |
i/ele (il/elle) | shuvît / shujhît | avît shû / shuvou u shujhou |
Futur | Ripassé futurrece | |
dji (dj’) | shurè | årè shû / shuvou u shujhou |
ti/to (t’) | shurès | årès shû / shuvou u shujhou |
i/ele/on (il/elle/on-z) | shurè | årè shû / shuvou u shujhou |
nos/dji (ns/dj’) | shurans | årans shû / shuvou u shujhou |
vos (vs) | shuroz | åroz shû / shuvou u shujhou |
i/ele (il/elle) | shuront | åront shû / shuvou u shujhou |
Suddjonctif | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
ki dji (dj’) | shuve / shujhe | åye shû / shuvou u shujhou |
ki ti/to (t’) | shuves / shujhes | åyes shû / shuvou u shujhou |
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | shuve / shujhe | åye shû / shuvou u shujhou |
ki nos/dji (ns/dj’) | shuvanxhe / shujhanxhe | åyanxhe shû / shuvou u shujhou |
ki vos (vs) | shuvoxhe / shujhoxhe | åyoxhe shû / shuvou u shujhou |
k’ i/ele (il/elle) | shuvexhe / shujhexhe shuvnuxhe / shujhnuxhe |
åyexhe shû / shuvou u shujhou euxhnuxhe shû / shuvou u shujhou |
Erirece durant | Ripassé erirece durant | |
ki dji (dj’) | shuvaxhe / shujhaxhe | euxhe shû / shuvou u shujhou |
ki ti/to (t’) | shuvaxhes / shujhaxhes | euxhes shû / shuvou u shujhou |
k’ i/ele/on (il/elle/on-z) | shuvaxhe / shujhaxhe | euxhe shû / shuvou u shujhou |
ki nos/dji (ns/dj’) | shuvénxhe / shujhénxhe | euxhénxhe shû / shuvou u shujhou |
ki vos (vs) | shuvîxhe / shujhîxhe | euxhîxhe shû / shuvou u shujhou |
k’ i/ele (il/elle) | shuvénxhe / shujhénxhe | euxhénxhe shû / shuvou u shujhou |
Condicioneu | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
dji (dj’) | shureu | åreu shû / shuvou u shujhou |
ti/to (t’) | shureus | åreus shû / shuvou u shujhou |
i/ele/on (il/elle/on-z) | shureut | åreut shû / shuvou u shujhou |
nos/dji (ns/dj’) | shuréns | åréns shû / shuvou u shujhou |
vos (vs) | shurîz | årîz shû / shuvou u shujhou |
i/ele (il/elle) | shurént | årént shû / shuvou u shujhou |
Kimandeu | ||
---|---|---|
Prezintrece | Erirece | |
shû | åye shû / shuvou u shujhou | |
shuvans / shujhans | åyanxhe shû / shuvou u shujhou | |
shuvoz / shujhoz | åyoxhe shû / shuvou u shujhou |
Notule d’ esplikêyes :
- li sene « / » schåye les diferins ådjeus a çt edroet la.
- les djins inte åtchetes c’ est dvant ene voyale
- li pårticipe prezintrece est rålmint eployî foû do djerondif.
- dins l’ djerondif, li cogne tot c’ est po Lidje Hôte Årdene.
- el deujhinme djin do singulî, c' est l' cogne camaerådrece k' est rålmint eployî.
- dins les pronos sudjets des cåzants pluriyals, dji c’ est po Mîtrinne eyet Basse Årdene.
- dins l’ indicatif/suddjonctif prezintrece, a l’ 3inme djin do pluriyal, les cognes -èt/-exhe c’ est po Lidje, ÅrdenSi et Cerfontinne et les cognes -nut/-nuxhe c’ est po Nameur, Tchålerwè et l’ Braibant walon.