Sujet sur Uzeu copene:Srtxg/Flow

Dji m' sovin pus si gn aveut-st ene sacwè d' decidé po cisse cawete la -asse / -åsse ?

Loukîz eto : Uzeu_copene:Lucyin/Egurniyaedjes_2019#bleuwåsse_/_bleuwisse

Dj' a radjouté olivåsse sins vormint sawè si c' esteut boune cogne, dj' a shuvou verdåsse‎‎.

Li rfondowe est -åsse (on l' voet bén avou verdåsse k' i gn a des disfondowes avou /ɔːs/ et /aːs/ (eto /ɔːt/ et /aːt/)).

Dji n' sai nén si c' est deus cawetes diferinnes (troes avou l' coinrece -åte); mins çou k' est seur c' est k' i n' a nole pårt èn eployaedje ki fwait l' diferince; dj' ô bén ça a do sinse di rfonde so ene seule cogne la ki c' est vormint l' minme mot (li minme sinse), eyet on prononçaedje åjheymint rascovråve pal rifondowe.

Vos av råjhon tot djhant k' c' est l' minme cawete, e vî francès c' esteut -astre, do latén -aster (nén ttafwait, on pô), et c' est po çoula k' on scrît avou on â e francès (ki mostere li S k' a disparexhou).

On n' prindreut ki -åsse, adon ? Çou ki fwait k' po des mots come olivåsse u noeråsse (*), ki n' ont pont disfondowes avou S, on ndè freut des forcoridjaedjes ?

(*) noeråsse : neûråte [E1,E34]; neûrâtt [E203] ; neurâd [E184] ; nwèrâte [O4] ; nwâraude [C9]

Oyi, dins l' DTW li cogne rifondowe est erîlêye so -åsse.

Dins C9a dji n' trouve ki noirou (ki c' est ene ôte cawete di totes manires). (dins l' DTW i gn a noerou : R10)

Dins E1 i gn a neûris’; mins la eto c' est ene ôte cawete (come aiwisse).

Dji n' kinoxheut nén l' etimolodjeye eyet l' sinse di -aster; mins asteure dji comprind mî l' diferince ki dji rsint etur -åsse eyet -isse

Mmm, e francès noiraud vént do latén nigellus, avou l' cawete -ellus (mins ça åreut dné e walon -ea/ê et e francès -eau) : on l' sicrireut noeråd(e) (noirau, noiraûd E178 ; nwèrô(de) E1 ; noiro(tt) E203) ?

noeråd egzistêye bén (dins l' DTW: nwarau [C8]; nwârau [C1,C13]; nwèrô [E1] / neûråde [E34]; nwèrôde [E1]) (les cognes avou "nwè" a Lidje mostrèt purade èn epront do francès);

dj' aveu ddja tuzé a çoula avou verdåsse; et come tertos a l' air d' acoird:

• w:cawete -åsse : po les coleurs "saetchant viè" l' vraiy ton. => djaenåsse, rodjåsse, brunåsse, blancåsse, noeråsse, grijhåsse, bluwåsse.
• w:cawete -asse po les ôtes addjectifs: bounasse
• w:dobe cawete -inasse, si on vout, al boune pol blanke coleur: blankinasse (doet esse acertinêye so S24).

dj' a fwait les 2 mancants (sins co loukî les motîs), et metou djaenasse come viye rfondowe.

Po "brunausse', dj' î louke li coron (-aute) come on picårdijhaedje, et -âte come on francijhaedje.

Cloyaedje:

• on tchoezit a tot côp ene cawete sorwalonde -åsse, (1) k' est sovint acertinêye (-åsse, -ausse), (2) ki respond al rîle des rîlêyes avou l' francès -âtre; (3) mågré k' i gn a nole cogne avou *-âsse; (4) mågré k' ele n' est motoit nén dins les motîs po noeråsse (mins, di sovnance, dji croe awè oyou "nwârasse").
• po les motîs ki metèt "noeråd" ratourné "noirâtre", dji les revoye so noeråd, bén acertiné avou s' femrin noeråde.

Åmen, c' est po les beguenes !