åtche
Apparence
Etimolodjeye 1
[candjî]Tayon-bodje latén « arcus » (air).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ɔːt͡ʃ/ /aːt͡ʃ/ /aʀt͡ʃ/ (betchfessî å)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ɔːt͡ʃ/
- Ricepeures : nén rcepåve
-
Sins 1
-
Sins 2
Sustantif
[candjî]åtche femrin
- maçnaedje del cogne d' èn air u d' on dmey rond, k' on fwait dzo les ponts inte deus pilés.
- Li maçon a fwait ene åtche po côper l' bele plaece e deus.
- (pa stindaedje do sinse) rotche d' ele minme cogne ki s' a fwaite naturelmint.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
Parintaedje
[candjî]Ratourneures
[candjî]- pont ds Åtches : pont d' Lidje, so Mouze
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]Etimolodjeye 2
[candjî]Tayon-bodje latén « arca » (grande boesse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ɔːt͡ʃ/ /aːt͡ʃ/ /aːʃ/ /aʀʃ/ (betchfessî å)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ɔːt͡ʃ/
- Ricepeures : nén rcepåve
-
Åtche di Noyé
-
Åtche di l' aloyance
Sustantif
[candjî]åtche femrin
- (mot d’ rilidjon) sôre di vî batea tot raclôs; copurade li ci k' on dit dins l' Bibe k' åreut stî constrût pa Noyé po-z î mete ene cope di totes les sôres di biesses del Daegn.
- l' åtche da Noyé.
- Loukîz Noyé, in' ome djusse, il a st ovré po adjincener si-åtche — Jean Bosly, ratournant L' imitåcion d' Djezus-Cri.
- (mot d' veulî) for wice k' on mete les veules ki dvént esse ricûts.
Ratourneures
[candjî]- poirter a l' åtche : poirter on veule a l' åtche pol ricure pus tård.
- poirteu a l' åtche : aide-veulî ki s' ocupéve di poirter les veules a rcure.
- åtche di l' aloyance : sôre di cofe sacré des Djwifs la ki gn aveut les tåves del liwè
- Sålomon, lu, li pus sadje dès rwès d' Israél, a bati sèt' ans durant, on foûs bê timpe à l' oneûr di vosse No, ènn' a fièsti l' dicåce ût djoûs èn-è-rote, a såcrifyî co mèyes påhûlès bèrbis, il î a mètou solånélemint, å son des trompètes èt d'vins grande liyèsse, l' åtche d' aliyance è l' plèce qu' on lî aveut tchûzi — Jean Bosly, ratournant L' imitåcion d' Djezus-Cri.
Parintaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]E rfondou walon :