Matile
Etimolodjeye
[candjî]Pitit no tîxhon « Matilda », ki vénreut di « maht » (« pouxhance ») et « hild » (« bataye »).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- /ma.ˈtil/
- (pa rfrancijhaedje) (troke nén walone di deus cossounes å coron) /ma.ˈtild/ /ma.ˈtilˈdᵊ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ma.ˈtil/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : Ma·tile
No prôpe
[candjî]Matile femrin
- femrin ptit no.
- Dj’ esténs co parints avou Matile Keler — Lucyin Mahin (fråze rifondowe).
- Dj' åreu tant volou vey Matile
Cåzer walon a ses efants — Willy Marchal, sol sitroete plake Tchansons e walon (fråze rifondowe).
Notule d’ uzaedje
[candjî]Les ptits nos walons toumît foû uzaedje po-z atôtchî les djins diré l’ kimince do 20e sieke. I n’ avént djamåy sitî rashious a l’ Estat Civil (k’ a-st ataké tins do redjime francès). Il ont sorviké e 20e sieke pal voye des pîces di teyåte et des belès-letes. Divant çoula, bråmint avént divnou des no d’ famile ou esse riprins come diterminant dins des nos d’ plaece d’ aplacaedje tîxhon. Il estént wårdés eto divins les nos d’ sints fiestis el Walonreye. A pårti del fén do 20inme sieke, pår dins les belès-letes e walon, on a siervou les ptits nos rfrancijhîs, riscrîts a môde do sistinme Feller.
Parintaedje
[candjî]Tînete (!!! a-z aveuri). — Motî d’ Bastogne.
Rilomêye do mot
[candjî]Poirteu(s) do no :
- Matile di Beldjike (royinne)