bixhe
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje patwès latén * « bistia » (« pitite biesse ») pal voye do vî francès « biche » (minme sinse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /bɪh/ /bih/ /bɪç/ /biç/ /bɪχ/ /biχ/ /biʃ/ (betchfessî xh)
- (pa rfrancijhaedje) /biʃ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /biç/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
bixhe | bixhes |
bixhe femrin
- (no d’ biesse) frumele då cier.
- Pus lon passéve, adlé ene fontinne,
Bén reguedêye, li tiesse hôtinne,
Ene bixhe shuvowe d’ on bea tchivrou — Martin Lejeune, "L’amour vint dè passer", dins « L’année des poètes » (1892), p. 230 (fråze rifondowe). - Ene målureuse bixhe si vna piede avou s’ djonne å mitan del trake. Li pôve rôbaleuze aveut-st avou la ene sote idêye. Ele l’ aléve payî tchir. — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- Faleut prinde des coides, on coutea, ene lampe di taxhe po-z aler rcweri l' bixhe — Georges Pècheur (fråze rifondowe).
- T' aveus co tos les prés djondant les bwès ou çki les bixhes plént vni plitchoter dins li ptit fén vert waeyén — Lucyin Mahin, Ène bauke su lès bwès d’ l’ Ârdene, p. 107 (fråze rifondowe).
- C' est on vî dijh ki s' sint mierseu
A waeranti bixhes et råpéns
Et cwand i s' voet mori tot seu,
I rvént toezer les hagnûles tchéns — Joseph Docquier, redjårbant Théodore Botrel (fråze rifondowe).
- Pus lon passéve, adlé ene fontinne,
- feme ki court bråmint.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
Ratourneures
[candjî]- cori come ene bixhe
- des rotes di boxhe avå l’ pazea
- tåve a pîs d’ bixhe
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]E rfondou walon :
- bixhe : R13
Ratournaedjes
[candjî]frumele då cier
feme ki court bén et voltî
- Francès : femme qui court vite, qui aime courir (nén ratournåve direk e francès)
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant d' on patwès do latén
- Mots do walon do minme sourdant k' on mot do vî francès
- Mots avou l' betchfessî xh
- Mots do walon d' on seu pî
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon po les nos d' biesse
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots do walon nén ratournåves mot po mot e francès