chîlêye
Walon (Rifondou)[candjî]
Etimolodjeye[candjî]
Do viebe « chîler » avou l’ cawete « -êye ».
Prononçaedje[candjî]
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʃiː.ˈlɛːj/ /ʃiː.ˈlɛj/ /ʃiː.ˈlej/ /ʃiː.ˈle/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʃiː.ˈlɛːj/
- Ricepeures : chî·lêye
Sustantif[candjî]
| singulî | pluriyal |
|---|---|
| chîlêye | chîlêyes |
chîlêye femrin
- çou ki chîle, u ki fwait des bouyotes.
- (pus stroetmint) gåz ki rexhe d' on touwea.
- Il è sôrtixheut ene di chîlêye pa l' fwite !
Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.2. grosse walêye. Nos avans atrapé ene chîlêye so nosse dos. I tchait chîlêye so chîlêye. F. averse.
3. trinnêye di schoume dins l' aiwe ki court, di nouwêyes. So nosse Virwin, ene blanke chîlêye, Tote e firlotches, rebolotêye, S' estind, si scheut, doûçmint sins brut (Simone del Golete). F. traînée.
4. çou ki cût a l' ôle. F. friture.
5. vere di bire k' on tchôke ene graweye tchåfêye å rodje divins.
6. coraedje après ene sakî. Il esteut a mes pemes, dji lyi a fotou ene chîlêye, el faleut vey peter å diåle. F. chasse, poursuite.
7. mwais cwårt d' eure a passer a s' fé barboter. Vos nd alez atraper ene di chîlêye di vosse mame. F. réprimande, reproche, correction, semonce.
8. binde d' efants ki chîlèt d' tos les costés, nouwêyes ki passèt. Loukîz a: pekêye, hierdulêye, trope. F. bande, ribambelle.
9. grande cwantité. I m' a traité d' ene chîlêye di nos d' tchén.
- Dins les grands moléns, on s’ sieve di cilindes d' acî, sovint tote ene chîlêye, ou çki les rmolaedjes ripassèt 5, 6, 7 u 8 côps — Louis Baijot, tecse lijhåve so Wikisourd (fråze rifondowe).
a l' chîlêye : raddimint, onk après l' ôte. F. à la file, en succession rapide.
10. fé chîlêye: fé bisbisse. Loukîz a: biscalalê, aminour, loulourd.
11. sipêye do tchår (ki tchîpe, tot ridant sol londje). F. "sassoire". [1]
Sinonimeye[candjî]
- rîlêye
Loukîz a : Motyince:grande cwantité/walon
Ratournaedjes[candjî]
Loukîz a : Motyince:grande cwantité/walon