s’ abate

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Aplacaedje prono « s’ » + viebe «abate»

Viebe

s’ abate (viebe å prono muroetrece)

1. (mot d’ foistî) toumer djus tot djåzant d' èn åbe.
   • L' åbe s' abate d' ene pice, li crestea resdondixh— Henri Simon, "Li moirt di l' åbe (fråze rifondowe).
2. avni sins s' anoncî (tot djåzant d' ene sacwè d' waeraxhe, di rade, d' on måleur).
   • Li vint s' abate — Motî Haust (fråze rifondowe).
   • Tos les toûs, totes les calinreyes,
     K’ on rtrouve e fond del crapulreye,
     Ki fjhèt les voleus, les moudreus,
     S’ abatît come on côp d’ tonire,
     So les deus djonnes priyesses mankés— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.85, “Li Vôye di l’Eglise” (fråze rifondowe).
   • Les såbes s' abatèt so les spales come les fås d' l' awousse s' abatèt so l' waessén — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
3. (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « djus ») toumer dal copete.
   • Les oujheas, tot foû d’ zels, abandnèt leu niyêye,
     S’ evolèt tot pîlant, dismetant k’ ene a ene
     Les ramayes s’ abatèt djus do bôr covrou d’ plåyes,
     Ki dresse s’ abate so l’ cir si coir tot mesbrudjî
     — Henri Simon, divins Li moirt di l' åbe.

Sinonimeye

avni tot djåzant d' ene sacwè d' waeraxhe, di rade, d' on måleur

• atoumer

Ratournaedjes

toumer djus tot djåzant d' èn åbe

• Francès : tomber ^(fr)

avni sins s' anoncî (tot djåzant d' ene sacwè d' waeraxhe, di rade, d' on måleur)

• Francès : s’abattre ^(fr), survenir ^(fr)

toumer dal copete

• Francès : tomber ^(fr)