Aller au contenu

si fé

Èn årtike di Wiccionaire.
si fé ès fé s’ fé

Etimolodjeye

[candjî]

Aplacaedje prono « si » + viebe «»

Viebe

[candjî]

si fé

  1. (viebe å prono muroetrece) fé a lu-minme.
    • Est çk' i s' fwait bén a magnî lu-minme ?
  2. (viebe å prono nonlôtrece) fé a l' ôte çou k' i vos rfwait.
    • I s' fwaiynut do toirt sins s' è rinde conte.
    • On lait pixhî l’ moton di sogne di s’ fé cbouter. Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Pasquèye », 1922, p.107 (fråze rifondowe).
  3. divni.
    • Les fleurs et meye pitits sacwès,
      Tchantént pus clairs, si fjhént pus gåyes.
      Nos nd avéns l' cour tot rebômé
      Et ns pinséns : « K' il est doûs d' inmer ! » Louis Lagauche, "L' inmant", (1947), Simpe istwére, p. 150-151 (fråze rifondowe).
  4. sorvini.
    • Po vs dire, dji n' fwai måy rén dadrame,
      A Sinte Margarite, èn ôte côp,
      I s' fjha t on måleur avou l' tram,
      Contant so s' medaye, li båbô,
      Bén k' i fwait i, mågré s' colere ? Jean Bury, Joyeux rèspleus (1899), "Bin v’la st-on râre èdon surmint" (fråze rifondowe).
  5. (v. sins djin) po-z espliker ene sacwè k' on va awè dandjî po les fråzes d' après.
    • I s' fwait k' dj' aveu ddja stî å controle tecnike avou li samwinne di dvant.

Ratourneures

[candjî]
  1. kimint k’ ça s’ fwait ?
  2. ça n’ si fwait nén
  3. s’ î fé
  4. si fé må / si fé do må
  5. si fé plaijhi
    • Po on côp, dji m' a fwait plaijhi : dj' a ratchté ene nouve oto.
  6. si fé do mwais sonk
  7. si fé del bîle

Ratournaedjes

[candjî]
fé a lu-minme
po-z espliker ene sacwè inte deus ôtes fråzes
si fé
fé a l' ôte çou k' i vos rfwait