Sujet sur Uzeu copene:Reptilien.19831209BE1

C' est ene classe croejhetrece documintêye dins l' croejhete Remacle dizo no "type être loup".

Po l' ancyinne classe Addjectif-sustantif, dji n' l' eploye pus. Dji mete "Sustantif" pu "Addjectif" (djaene).

Si vos vloz... Por mi c' est s' compliker les afwaires : on sustantif eployî come addjectif c'est tot biesmint èn addjectif, tot come èn addjectif eployî come sustantif c' est on sustantif, tot come on viebe eployî a l' mode d' on sustantif c'est on sustantif, evnd. Djel va radjouter, mins dji tén a dire ki ces classes la n' egzistèt nén so les wiccionaires francès ey inglès, et k' on nelzès ritrouve nén nerén so Wikidata.

Eto, on n' poreut nén fé ene vraiye fråze paski Sustantif-addjectif eyet Sustantif-viebe çou n' est nén foirt bea. Li francès adjectif substantivé, infinitif substantivé, substantif adjectivé sont bén pus plaijhants eyet comprindåves. sustantif-addjectif on n' comprind nén tote shûte si c' est on sustantif k' a dné on addjectif u si c' est on sustantif ki vént d' on addjectif.

I fåreut prinde li tins di tuzer a ça. Les sacwès les pus tipikes do walon, c' est:

• li sustantif addjectivrece (vos l' pôrîz rmete insi, c' est pus bea, et dji croe k' dji l' a ddja lomé insi davance), metans: "soeye on pô pus ome" (= fr. adulte); "il est tchén avou ses efants" (= fr. avare); il est leu (= fr. lourdaud, rustre)... (li dierin egzimpe et toplin des ôtes dins w:Sintake do walon del Gléjhe (lives) t. I. p. 77-78. Dji rtuze ki ça egsistêye ossu e francès: "t' es vache".
• l' infinitif sustantivrece: end a des foirt corants (dinner, soper, didjuner), mins on ndè pout fé avou tos les viebes tot les metant dirî l' divancete "å" (come fr. au dire de). Egzimpe ki dj' a ddja siervou "å-z ôre Jacque Brel" (adaptation); å lére les gazetes (à la lecture de...). (sintake Rmåke t. I. p. 121-125: esse å rpinti...). Djôr Sfasie l'eploye sovint (motoit paski ça egzistêye e roumin?).

Si on ndè vout nén fé ene classe croejhetrece a pårt, i fåreut tuzer on ptit modele a mete pus lon dins l' hagnon après l' djinre, metans (come on a fwait po l' ancyinne categoreye "rimetaedje", si djel tén ben).

A vos d' vey.

Iva pol pitit modele ki rotreut come {{rim}}. Egzimpe di çou ki ça dinreut :

-- a tchén : --

Addjectif

tchén o. (sustantif addjectivrece)

1. ki n’ a pont di rconixhance, ki n’ dene waire di dringuele a ene sakî ki l’ a-st aidî.
2. ki n’ dene waire di cwårs.

avou tchén stitchî dins l' categoreye : Categoreye:Sustantifs do walon eployîs come addjectifs u Categoreye:Sustantifs addjectivreces do walon (dj' inme ostant l' 2inme)

Ça vos direut çoula ?

Dj' a fwait ene saye so canlete et tchén avou {{su-addj}}. Dji pinse ki c' est bon comme çoula.

iva ! c' est clapant, insi.

Dj' a radjouté ... todi sudjetrece (po mostrer li sôre d' addjectif ki c' est: i n' est måy djondrece).

On î pôreut radjouter ene categoreye: [[Categoreye:Addjectifs todi eployîs a môde sudjetrece]]; i l' fåreut eto radjouter come sorclasse å modele (purade eployî come addjectif sudjetrece) . Metans po francès dins l' sinse di franc, plin d' foice, i n' pout måy esse djondant l' no. On dit: "ci côp ci, nos estans francès !", mins nén * li gayård francès (ça åreut l' prumî sinse).

Merci po l' ahesse po les copenes. C' esteut mo åjhey, mins c’ est come Cristofe avou l’ oû !

Dj' a rcandjî on tite sol mwaisse pådje: vos nos vloz aidî? => Nos vloz bén aidî? (1. prono coplemint divant l' aidant viebe; 2. cogne di dmande sins prono sudjet: "vouss? dit-st i l' grand Gabriyel a Mareye (J. Beaucarne)"; 3. + adviebe "bén", ki dene ene airance camaerådrece po ene dimande: "vloz bén ndaler fé ene comission pour mi?"

Po rtini les nos des modeles : X eployî come, ki dvént, ki djowe l' djeu di Y.

Sustantif addjectivrece (sustantif eployî come addjectif) {{su-addj}} :

• on tchén / il est tchén

Infinitif sustantivrece (infinitif [ou viebe] eployî come sustantif) {{inf-su}} :

• on va souper / li souper est siervou

Addjectifs adviebreces (addjectifs eployî come adviebe) {{addj-adv}} :

• on rond balon / ça n’ toûne nén rond

Dji rwaite po les ôtes...

Po "tchén" (et dji m' dimande si ça n' sereut nén l' cas po bråmint ds ôtes "sustantifs-addjectifs") i n' s' eploye nén come èn addjectif (on n' dit nén "èn ome tchén" ou "des tchenès femes", mi shonne-t i), mins todi "esse tchén" (il est tchén, i n' est nén tchén, il a stî tchén,...); do côp dji voereu çoula pus come ene ratourneure.

Parey po "tourner rond", c' est ene ratourneure, on n' l' eploye k' avou "tourner".

li soper; çoula oyi c' est on sustantif (et dji n' direut motoit nén on "viebe eployî come sustantif", mins djusse on sustantif; eneviè "li boere", ki, la oyi, c' est on viebe eployî come sustantif. Li diferince ? on n' direut nén "deus boeres, cwate boeres", mins on dit bén "deus sopers, cwate sopers"

Po les addjectifs eployîs come sustantifs, la end a vormint; c' est foirt corant di n' nén dire li mot ki l' addjectif va-st avou ("ene grande" po "ene grande båshele" ou "ene grande måjhone", metans). Mins pa des côps, li sustantivaedje prind des sinses vormint da lu; come "integråle" c' est ene "fonccion integrale" et nén ôte tchoi; la ça dvént on peur sustantif por mi.

Dji vos rdjond Pablo : esse tchén come ratourneure. Gn a eto ene ote ratourneure k' eploye tchén comme sustantif avou l' minme idêye d' avare : fé l’ tchén, et fé s’ tchén (acertiné divins O2 : fé s’ tchin).