ambedeus
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Dodobe mot tayon-bodje latén « ambo » (deus, k' a dné l' espagnol « ambos ») + « et » + « deus »; li mot est dedja prezint eviè 1160 e vî lingaedje d’ oyi (vî francès « ambedeus »); e 20inme sieke, li mot n' esteut pus vicant ki dins les aschates walon-tchampnwès ; mot cité dins l’ FEW 24 409b.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ã.bɛ.ˈdø/ /ã.be.ˈdø/ /ãb.ˈdø/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ã.bɛ.ˈdø/
- Ricepeures : am·be·deus
Adviebe
[candjî]ambedeus (nén candjåve)
- a deus, totes les deus, tos les deus, leus deus.
- Ké coeyisté, ké påjhûlisté låvå, ashîs ambedeus dins les setons. — Lucyin Mahin, Vera.
- Ambedeus, i vont eshonne a Valeni, come totes les wekenes, mins i n’ raconte rén a nouk, télmint il est ahonti après tot çou k’ on lyi a fwait. — Gabriyel & Gabriyel.
- Sav ki mi et vos, nos poirtans ambedeus l’ minme no d’ famile ? — Gabriyel & Gabriyel.
Sinonimeye
[candjî]Sipårdaedje do mot
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]a deus
mi et vos
Loukîz a : nozôtes deus

Arabe marokin : انا ويك (ary) = انا وْيك = ana oyek
Inglès : both of us (en)
Francès : toi et moi (fr)
Kimon amazir marokin : ⵏⴽⴽⵉ ⴷ ⴽⵢⵢⵉ (zgh) = nekki d keyyi (atôtchî omrin); ⵏⴽⴽⵉ ⴷ ⴽⵎⵎⵉ (zgh) = nekki d kemmi (atôtchî femrin)
Prezintoe-nombe
[candjî]ambedeus omrin et femrin
- (vî vî mot) deus.
- Il a stî ordoné ås ambedeus pårteyes di siervi leus scrijhaedjes e walon. — onc, vî papîs Moucron, 1610 (fråze rifondowe).
- Gn a k’ les dwanîs ki s’ etindèt bén avou les cis d’ ambedeus costés. — Lucyin Mahin, dins l' novele « Anouchca ».
Ratournaedjes
[candjî]Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Dodobes mots do walon
- Mots do walon vinant do latén
- Mots do walon do minme sourdant k' on mot d' l' espagnol
- Mots walons rtrovés e vî lingaedje d' oyi
- Mots do walon do minme sourdant k' on mot do vî francès
- Mots do walon di troes pîs
- Adviebes do walon
- Mots nén candjåves do walon
- Mots d' Årdene nonnrece
- Prezintoes-nombes do walon
- Sustantifs do walon ki l' omrin et l' femrin sont pareys