brijhe
Apparence
Etimolodjeye 1
[candjî]S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « brijhe », el pout stitchî vaici.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /bʀiːʃ/ /bʀiːç/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bʀiːç/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
brijhe | brijhes |
brijhe femrin
- pitit doûs vint.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
- mouvmint d' cour, foice u pinsêye dins l' coir ki nos boute a fé ene sacwè d' bon u d' må.
- Esse divins s' prumire brijhe. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Kéne brijhe lyi prind i co ? — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Vos dirîz, cwand i lyi prind ene brijhe,
Ki totafwait l’ djinne, k’ ele si plind,
Et k’ gn a ene sakî la, k’ on n’ voet nén,
Ki flaxhe sor leye des côps d’ corijhe
Pol rinde pus såvadje k’ ele n’ est. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.11, “Li Bonne Chance fait tot” (fråze rifondowe). - Et n' sepant nén comprinde li poirtêye d' ene téle brijhe,
Il åreut dné tot l' pô k' il aveut, disk' a si tchmijhe,
Po nén s' vey oblidjî do prinde li voye do rtour
— Louis Lagauche, "Li ptit hierdî" (1926), p. 112 (fråze rifondowe).
- pluriyal (pus stroetmint) movmints d' cour des djonnès djins po trover l' åme sour ou fé des biestreyes.
- Rén n' a polou, des sotès brijhes des cmeres,
El waeranti. — Jean Bury, Joyeux rèspleus (1899), "Mi cour" (fråze rifondowe). - Les brijhes fjhèt sovint k’ on blouze,
Et bén sovint, nos estans pris ! — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.85, “Li Vôye di l’Eglise” (fråze rifondowe).
- Rén n' a polou, des sotès brijhes des cmeres,
Ratourneures
[candjî]- målès brijhes.
- Po ene ptite hapêye, i fåt k' i soeye kidjåzé, ki les omes el tapexhe ås riketes, ki les målès brijhes et les tourmints l' broyexhe po ki poye raviker avou vos e l' aireur d' ene novele loumire et-z esse glorifyî å Cir.— Jean Bosly, ratournant L' imitåcion d' Djezus-Cri (fråze rifondowe).
- Vos n'sårîz nén esse mwaisse di vos målès brijhes ni ariver al glwere des binawureus. — Jean Bosly, ratournant L' imitåcion d' Djezus-Cri (fråze rifondowe).
Mots vijhéns
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]Etimolodjeye 2
[candjî]S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « brijhe », el pout stitchî vaici.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /bʀiːh/ /bʀiːç/ /bʀiːʃ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bʀiːç/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
brijhe | brijhes |
brijhe femrin
- termene la ki les deujhinmes dints des tchvås et des vatches moussèt foû.
- Aveur ene boune brijhe — D.T.W.
Parintaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]brijhe
- Francès : époque où les secondes dents poussent aux chevaux et aux ruminants, poussée des dents (nén ratournåve direk e francès)