fayé

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Tayon-bodje latén « fata » ‎(« dite »), pal voye do vî francès « faé » (emacralé).

Addjectif

	singulî	pluriyal
omrin	fayé	fayés
femrin padrî	fayêye	fayêyes
femrin padvant	fayêye	fayêyès

flåwe (sins foice).
- Les båsheles sont totès fayêyes ;
  Ele ni cwerèt k' a s' ripoizer ;
  Ele sont rpaxhowes di l' eurêye
  K' ele ont avou l' nute di noyé. — François Barillié, Li camarad′ dè l'joie, 1852, Li nute dè Noïé, p.91 (fråze rifondowe).
- Ureuse vos ? .. Vos ? .. Avou des grands vwelés ouys come vos avoz, avou l' fayé sorire ki vs pleuteye li tchife, taijhoz vs don ? … — Joseph Mignolet, Li vôye qui monte, (1933), p.30 (fråze rifondowe).
ene miete malåde.
- Mi feme e-st ouy fayêye. — Motî Forir (fråze rifondowe).
di mwaijhe cwålité.
- « C’ e-st ene cande k’ est binamêye po-z ahessî ! », dit-st i li ptit martchand d’ coleur atot ralonguixhant ses brouwets d’ aiwe divant do rimpli les deus fayés potikets : « Vo-vs-rila co pondeu, Monsieu Boule-di-Gôme ? » — Arthur Xhignesse, Boule-di-Gôme, 1912, p.4 (fråze rifondowe).
- Li veye di l' ome, c' e-st ene fayêye istwere,
  Portant l' passé m' a leyî l' cour etait
  Et s' dji n' a måy ki Pontisse e l' memwere,
  C' est k' a mes ouys rén n' passe mi vî hamtea. — Jean Dessard, D'ine cohe so l'aute, 1939, p.11, A m’ vî hametê (1923) (fråze rifondowe).
- Cwand i n' si pout vindjî a s' manire, i s' trouve on fayé powete ou on fayé tchansonî po vudî s' cour e-n ene paskeye. — Joseph Mignolet, Li walon å payîs di Lîdje, (1938), p.23 (fråze rifondowe).
metchant.
- Schoûtez come Derik est fayé: il a scoryî l' meskene, paret — Jean-Luc Fauconnier (fråze rifondowe).
(mot d’ meteyo) mwais.
- On fayé tins. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Li cisse k' inspira l' boigne messaedje
  Sorlomé "Li ctapé manaedje"
  Ki dj' a scrît po m' amuzer
  Les djoûs ki l' tins esteut fayé. — Henri Forir, Blouwett lîgeoiss, L' awoureus manaedje (fråze rifondowe).